Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες καλλιτέχνες, είναι ο άνθρωπος πίσω από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας το 2004. 20 χρόνια πριν.
Διάβασα το μοναδικό άρθρο του στη LIFO και θυμήθηκα στιγμές που είχα ξεχάσει. Είχα την τύχη -την ευτυχία- να παρακολουθήσω από κοντά τη γενική πρόβα αυτής της αξέχαστης τελετής έναρξης σαν εθελόντρια-φοιτήτρια τότε-και διαβάζοντας αυτό το άρθρο, ήθελα να ψάξω άμεσα να την ξαναδώ.
Εξιστορεί όλη τη διαδικασία και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο προετοίμασε την τελετή. Μέσα από μια αφοπλιστική ειλικρίνεια και αμεσότητα, περιγράφει πώς ένιωσε, αλλά και λεπτομέρειες που εμείς δε μάθαμε ποτέ.
Μελέτησε ενδελεχώς την ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων και της ελληνικής τέχνης για να δημιουργήσει ένα “πρωτοποριακό concept” που θα συνδύαζε το παρελθόν με το παρόν. Η τελετή δεν ήταν απλώς μια παρουσίαση, αλλά μια “καλλιτεχνική αφήγηση” της ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού.
Παρά τις δυσκολίες, τόσο προσωπικές όσο και επαγγελματικές, ο Παπαϊωάννου κατάφερε να δημιουργήσει μια ανεπανάληπτη τελετή που άφησε έντονο αποτύπωμα στην πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας και που, ακόμα και σήμερα, θεωρείται σημείο αναφοράς για την τέχνη και την κουλτούρα της χώρας.
Το άρθρο αναδεικνύει τη σημασία της δημιουργικότητας, της αποφασιστικότητας και της συνεργασίας. Ο καλλιτέχνης, μέσα από την αφήγησή του, προσφέρει μια εμπνευσμένη ματιά στον τρόπο με τον οποίο οι τέχνες και ο αθλητισμός μπορούν να συνδεθούν για να δημιουργήσουν στιγμές που μένουν χαραγμένες στη μνήμη.
Λίγο μελαγχολικό και απογοητευτικό στο κείμενό του αυτό που ξέραμε ήδη. Ότι αμέσως μετά δεν έγινε καμία πρόνοια και φροντίδα να σωθεί και να αναδειχθεί όλη αυτή η δουλειά της προετοιμασίας.
«Τα στάδια ρήμαξαν. Το IBC, Κέντρο Παγκόσμιας Αναμετάδοσης, έγινε Golden Hall για ψώνια και φημολογείται ότι εκεί, χτισμένα, βρίσκονται τα τεράστια γλυπτά. Ήταν, λέει, ακριβή η μεταφορά τους και τα χτίσανε. Κοιμούνται εκεί, ακίνητοι γίγαντες, μεσοτοιχία με το shopping center. Με μεγάλη χρόνο-καθυστέρηση στήθηκε εκεί, σε λιγοστά τετραγωνικά, μια παρωδία μουσείου για τις τελετές μας. Μην πατήσετε. Τα αριστουργήματα του Μέντη, τα κομψοτεχνήματα της Πεζανού και το θαύμα του Αλεξίου σαπίζουν στις αποθήκες. Ανθίζουν όμως όλα μέσα στις καρδιές μας.»
Το άρθρο αυτό αξίζει να το διαβάσεις (https://www.lifo.gr/stiles/optiki-gonia/dimitris-papaioannoy-birthplace-20-hronia-meta). Αλλά και να δεις την τελετή έναρξης οπωσδήποτε.
Γράφω παρακάτω μερικά σημεία από το κείμενο που μου άρεσαν ιδιαιτέρως:
«Όταν τα πράγματα συμβαίνουν, πρέπει να είσαι ψύχραιμος, εκεί, να τα υπηρετήσεις. Δεν υπάρχει χώρος ούτε να χαρείς ούτε να θαυμάσεις το γεγονός ότι η πραγματικότητα έχει τη δυνατότητα να γίνει όνειρο. Μόνο εισπνέεις και εκπνέεις.»
«Είχα φανταστεί την τελετή έναρξης απολλώνια και την τελετή λήξης διονυσιακή. Πάνω στο τεντωμένο σαν τόξο αυτό δίπολο ακροβατεί η ελληνική υπόσταση.(…) Όλα αρχίζουν με έναν Κένταυρο που περπατά στο νερό και καταλήγουν σε έναν άνθρωπο που ισορροπεί πάνω σε έναν αιωρούμενο περιστρεφόμενο κύβο. Ο κύβος περιστρέφεται σε δύο άξονες, όπως η Γη, γύρω από τον Ήλιο και γύρω από τον εαυτό της. Το φως και η αυτογνωσία. Για να ισορροπήσεις πρέπει άλλες φορές να προχωράς μπροστά και άλλες φορές να πίσω-πατάς. Ο άνθρωπος του Μύθου παραδίδει τη σκυτάλη στον άνθρωπο του Λόγου.»
«Οι δημόσιοι προβληματισμοί έδιναν κι έπαιρναν. Όλοι φοβόντουσαν την αρχαιοπληξία, την παρελθοντολογία και το εθνικιστικό παραλήρημα. Πάλι θα γιορτάσουμε την αρχαιότητα; Οι τελετές έναρξης Ολυμπιακών Αγώνων είναι ένα διαφημιστικό σποτ. Μια ευκαιρία, ένα παράθυρο που ανοίγει στον κόσμο για να θυμίσει τι έχει προσφέρει μια χώρα στην ανθρωπότητα. Ποιο είναι το brand της. Να ξανά-συστηθεί ο τόπος ως ο οικοδεσπότης αυτής της γιορτής.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες, λοιπόν, 3.000 χρόνια πριν, γεννήθηκαν στην Ελλάδα. Αναβίωσαν στη σύγχρονη μορφή τους στην Αθήνα. Τώρα επιστρέφουν στην Αθήνα. Αυτή την περίσταση γιορτάζουμε.(…) Από τα κυκλαδικά ειδώλια ως τη Μαρία Κάλλας, από τον Φειδία ως τον Τσαρούχη, από τον Όμηρο ως τον Καβάφη, η προσφορά των λαών και των φυλών που άνθησαν στον τόπο είναι αναγνωρίσιμη παντού.
Αυτές τις φυλές τις ονομάζουμε συλλήβδην Έλληνες, αφήνοντας έξω μόνο τα 400 χρόνια οθωμανικής κατοχής. Εμείς, οι τιποτένιοι, έχουμε κληρονομήσει αυτή τη γη.»
Και κλείνει: «Ούτε κι εγώ ξέρω γιατί ένιωσα την ανάγκη, τόσα χρόνια μετά, να μοιραστώ μαζί σας μερικές αναμνήσεις και εικόνες από το αρχείο μου σε αυτή την επέτειο. Ίσως γιατί μόλις έγινα 60 και δεν θέλω να γίνουν όλα σκόνη. Θα γίνουν όμως. Το έκανα με μεγάλη αγάπη και εύχομαι να σας διασκέδασα.»
Πηγή etoliko.gr
