Σε μία εποχή που πληθαίνουν τα παράπονα των Τοπικών Σχολικών Κοινοτήτων για την υπό-χρηματοδότηση των Δημόσιων Νηπιαγωγείων, Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων, η Εφημερίδα Kifisia Press επικοινώνησε στις 26/11/2024 με τον κ. Χάρη Πάτση που υπηρέτησε ως εθελοντής επί σειρά ετών στις Σχολικές Επιτροπές του Δήμου, στη Δημοτική Επιτροπή Παιδείας αλλά και στην Ένωση Συλλόγων Γονέων Κηφισιάς για να του θέσει κάποια ερωτήματα γύρω από το σχετικό/σοβαρό ζήτημα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —κ. Πάτση, με την εμπειρία και τις γνώσεις που αποκομίσατε όλα αυτά τα χρόνια από την εθελοντική σας ενασχόληση σε τοπικούς φορείς για την υποστήριξη και την προαγωγή της δημόσιας εκπαίδευσης μπορείτε να μας μεταφέρετε την εικόνα που έχετε σχετικά με την απόδοση του Φόρου Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων στα σχολεία; Γονείς και εκπαιδευτικοί καταγγέλλουν πως δεν αποδίδονται πλέον χρήματα από την πλευρά του Δήμου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Σύμφωνα με τις προβλέψεις των Ν.1080/1980, Ν.2130/1992, Ν.1828/1989, Ν.1892/1990 ως τούτοι ισχύουν και σε συνάρτηση με τις εκάστοτε Αποφάσεις των οικείων Δημοτικών Συμβουλίων, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης βαθμού Α’ διαθέτουν ποσοστό 9% (τουλάχιστον) εκ των 2/3 της επιχορήγησης που τους αναλογεί από τις εισπράξεις του Φ.Η.Χ., προς κάλυψη των λειτουργικών δαπανών των δημόσιων σχολείων της περιοχής τους καθώς και για την επισκευή ή συντήρηση των σχολικών κτηρίων τους. Στον Δήμο της Κηφισιάς το έτος 2022 διατέθηκαν αναλογικά σε 34 σχολεία 362.155,65 €, το έτος 2023 131.000,00 € και το έτος 2024 (έως τον Νοέμβριο που διανύουμε) 50.000,00 €. Με βάσει τα ως άνω συνάγεται αβίαστα το συμπέρασμα πως υφίσταται σταδιακά υπό-χρηματοδότηση των σχολείων. Σε αυτό το σημείο προκύπτουν εύλογα τα εξής ερωτήματα:
α). Εισπράττεται ο Φ.Η.Χ. από τον Δήμο ώστε να μπορεί ακολούθως να αξιοποιηθεί υπέρ της κάλυψης των αναγκών των σχολείων; Σε περίπτωση που ο συγκεκριμένος φόρος δεν εισπράττεται τούτο γίνεται με υπαιτιότητα των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας ή εξαιτίας κάποιου βαθμού ολιγωρίας των αρμοδίων δημοτικών οργάνων;
β). Εάν, τελικώς, εισπράττεται ο Φ.Η.Χ. πού διοχετεύονται τα χρήματα και βάσει ποιων διοικητικών πράξεων; Γιατί σε ερωτήματα που θέτουν κατά καιρούς οι σχολικές κοινότητες δεν δίνεται συγκεκριμένη απάντηση;
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Είναι υποχρεωτική η διάθεση του αναλογούντος ποσού εκ των εισπράξεων του Φ.Η.Χ. για την κάλυψη των αναγκών των δημόσιων σχολείων;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Ασφαλώς. Τα χρήματα αυτά προορίζονται για συγκεκριμένο σκοπό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Πρόσφατα είδαμε γονείς να διαμαρτύρονται για τη μη κάλυψη αναλωσίμων υλικών στα νηπιαγωγεία ενώ εντοπίσαμε και διαδικτυακές αναρτήσεις όπου γονείς ανέφεραν πως νηπιαγωγοί τους ζητούσαν χρήματα γι’ αυτόν τον σκοπό. Τι ισχύει;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Κατ’ αρχάς πρέπει να υπογραμμιστεί πως δεν υφίσταται από κάποια διάταξη νόμου υποχρέωση των γονέων/κηδεμόνων να καταβάλλουν χρήματα στους εκπαιδευτικούς για την κάλυψη των αναλώσιμων υλικών των δημόσιων νηπιαγωγείων ή για τυχόν θεραπεία άλλων ελλείψεών τους σε εξοπλισμό. Τα παραπάνω εμπίπτουν στις θετικές υποχρεώσεις τους Κράτους. Περαιτέρω, στο Άρθρο 16 του Συντάγματος ορίζεται ευθαρσώς-μεταξύ άλλων-ότι «Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις
βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια». Μάλιστα, εάν κάποιος/κάποια προβεί σε μία ιστορική ανασκόπηση βρίσκει πληθώρα νομοθετημάτων που ενισχύουν τον δωρεάν χαρακτήρα της δημόσιας εκπαίδευσης.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Ωστόσο, κάποιοι υποστηρίζουν πως η στήριξη των λειτουργικών δαπανών των σχολείων δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Δήμου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Έχω την πεποίθηση πως όσοι/όσες υποστηρίζουν κάτι τέτοιο σφάλουν. Ενημερωτικά, αξίζει να σημειωθεί πώς μέχρι και τις 29/06/2024 οι δύο Σχολικές Επιτροπές του Δήμου μας, ως ιδιότυπα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) των οποίων η λειτουργία ρυθμιζόταν μέχρι την κατάργησή τους κυρίως από τους Ν.1566/1985, Ν.1894/1990, Ν.2817/2000, Ν.3463/2006, Ν.3852/2010 και τις ΚΥΑ 13172/17-03-1995, ΚΥΑ 8440/24-02-2011 όπως ενίοτε τροποποιούνταν και ίσχυαν, διαχειρίζονταν τις πιστώσεις που τους αποδίδονταν προς κάλυψη των δαπανών λειτουργίας των σχολείων ευθύνης τους (ενδεικτικά αυτών της θέρμανσης, του φωτισμού, της ύδρευσης, των τηλεφωνικών συνδέσεων, της αποχέτευσης, της αμοιβής καθαριστριών, των σχολικών τροχονόμων, της προμήθειας ξενόγλωσσων βιβλίων, της αγοράς αναλωσίμων υλικών κ.λπ.) καθώς και υπέρ της εκτέλεσης μικρής κλίμακας τεχνικών παρεμβάσεων-έργων που αφορούσαν πρωτίστως στην επισκευή και συντήρηση των αντίστοιχων Διδακτηρίων.
Παράλληλα με αυτές τους τις δράσεις οι Σχολικές Επιτροπές εξασφάλιζαν ποικιλοτρόπως τον κάθε είδους απαραίτητο εξοπλισμό των σχολείων και προέβαιναν στη λήψη κάθε άλλου μέτρου που κρινόταν αναγκαίο για τη στήριξη της διοικητικής λειτουργίας τους.
Τις δε πιστώσεις τις αξιοποιούσαν λαμβάνοντας υπόψη κυρίως τον αριθμό των μαθητών/μαθητριών, τον αριθμό των τμημάτων και των αιθουσών διδασκαλίας, τη λειτουργία γυμναστηρίων, αιθουσών πολλαπλών χρήσεων, εργαστηρίων, βιβλιοθηκών κ.λπ., την παλαιότητα των κτηρίων, καθώς και τις ειδικότερες ανάγκες των σχολικών μονάδων. Από τις 30/06/2024 σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.1, του άρθρου 28 του Ν.5056/2023 τις αρμοδιότητες των Σχολικών Επιτροπών που καταργούνται τις ασκεί ο οικείος δήμος που υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Ξέρετε εάν άλλοι Δήμοι έχουν καλύψει για το σχολικό έτος 2024-2025 τις ανάγκες σε αναλώσιμα υλικά, συμπεριλαμβανομένης της γραφικής ύλης, των δημόσιων νηπιαγωγείων εντός των χωρικών ορίων ευθύνης τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Γνωρίζω μερικές περιπτώσεις. Ενδεικτικά σας παραπέμπω στον σχετικά πρόσφατο διαγωνισμό του Δήμου Παπάγου – Χολαργού με τίτλο «Προμήθεια γραφικής ύλης για τις ανάγκες των νηπιαγωγείων του Δήμου» ενδεικτικού προϋπολογισμού 19.948,82 € συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24% (σχετική η υπ’ αριθμ. πρωτ. 19524/13-08-2024 Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος) αλλά και στην προκήρυξη διεθνή ανοιχτού διαγωνισμού για την προμήθεια γραφικής ύλης και λοιπών υλικών γραφείου-εκπαιδευτικού υλικού του Δήμου Καλαμάτας, προϋπολογισμού 361.915,46 €, που χρηματοδοτείται από δημοτικούς πόρους αλλά και πόρους Ε.Σ.Π.Α. (βλ. Μελέτη α/α 23/2024 της Δ/νσης Οικονομικών-Τμήματος Προμηθειών & Αποθήκης του Δήμου της Καλαμάτας και σχετική Προκήρυξη με αρ. πρωτ. 74754/23-10-2024).
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Έχετε εικόνα ως προς την εξέλιξη της χρηματοδότησης των σχολείων από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Για το έτος που διανύουμε και προ της κατάργησης των Σχολικών Επιτροπών είχαν τεθεί στη διάθεση των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (νηπιαγωγεία και δημοτικά) συνολικά 94.188,82 € ενώ σε εκείνα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (γυμνάσια και λύκεια) 61.077,92 € αμφότερα ποσά προερχόμενα από την Α’ και τη Β’ Δόση Κ.Α.Π. 2024.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Ξέρετε εάν τα σχολεία έχουν λάβει χρήματα από την ημέρα κατάργησης των Σχολικών Επιτροπών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Η ενημέρωση που έχω μέχρι και σήμερα 26/11/2024 είναι πως δεν έχουν λάβει χρήματα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Ο Δήμος έχει εισπράξει άλλες δόσεις Κ.Α.Π. έως τις μέρες μας ή αναμένει την είσπραξή τους;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Σύμφωνα με τα όσα έχουν δημοσιευθεί από το ΥΠ.ΕΣ. ναι. Έχουν ληφθεί κεντρικά αποφάσεις απόδοσης σε όλους τους δήμους της χώρας της Γ’ και της Δ’ Δόσης Κ.Α.Π. 2024 (στις 11-09-2024 και στις 30-10-2024 αντίστοιχα / βλ. ΑΔΑ: 9ΥΔΙ46ΜΤΛ6-Τ9Π και ΑΔΑ: 69ΘΑ46ΜΤΛ6-Λ09) ενώ και σήμερα που συνομιλούμε ανακοινώνεται η συμπληρωματική κατανομή ποσού 28.000.000,00 € σε όλους τους Ο.Τ.Α. βαθμού Α’, για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών των σχολείων τους (βλ. ΑΔΑ: ΨΕ0546ΜΤΛ6-ΖΚΓ).
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Πώς αξιοποιούνται στις μέρες μας αυτά τα χρήματα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω. Εάν σταθώ βέβαια στα παράπονα των σχολικών κοινοτήτων θα πρότεινα να καλλιεργηθεί καλύτερη ενημέρωση από πλευράς των εμπλεκομένων υπηρεσιών του Δήμου και των αιρετών που συνδέονται με αυτές ώστε να μη δίνεται η εντύπωση της αδιαφορίας, της ανεπάρκειας και της αδιαφάνειας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Οι Δ/ντες και οι Δ/ντριες των σχολείων με τους οποίους/οποίες διατηρείτε επαφή τι σας λένε; Τα μέλη των Συλλόγων Γονέων;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Με όσα πρόσωπα από Δ/νσεις σχολείων διατηρώ επαφή μου μεταφέρουν την αγωνία τους και δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους για την έλλειψη χρημάτων και ιδιαίτερα για το γεγονός πως ακόμα –λίγες ημέρες πριν από τον Δεκέμβριο– δεν έχουν στη διάθεσή τους την «παγία προκαταβολή» που προβλέπεται από την παρ.3, του άρθρου 28, του Ν.5056/2023. Οι δε γονείς θεωρούν την όλη κατάσταση απαράδεκτη ενώ ορισμένοι πιστεύουν πως ευνοείται η αδιαφάνεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Γνωρίζετε εάν έχουν ανοίξει νέοι τραπεζικοί λογαριασμοί για κάθε σχολική μονάδα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Γνωρίζω πως το άνοιγμα των νέων τραπεζικών λογαριασμών οδεύει προς ολοκλήρωση και επίκειται εντός των επόμενων δύο εβδομάδων η διάθεση χρεωστικών καρτών στα πρόσωπα που νομίμως ασκούν χρέη διευθυντή, ή στους εκτελούντες χρέη διευθυντή της εκάστοτε σχολικής μονάδας ή τους αναπληρωτές αυτών.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Ποια είναι η γνώμη σας για τις νέου τύπου Σχολικές Επιτροπές που ονομάζονται εφεξής «Δημοτικές Επιτροπές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» αντίστοιχα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Οι «Δημοτικές Επιτροπές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» είναι γνωμοδοτικά όργανα. Δεν απολαμβάνουν την αυτονομία και την ευελιξία των καταργούμενων Ν.Π.Δ.Δ. Η λειτουργία τους προσιδιάζει εκείνη των πάλαι ποτέ Δημοτικών Επιτροπών Παιδείας, των οποίων άλλωστε δύναται να ασκούν τα καθήκοντα κατόπιν σχετικής απόφασης του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, όπως τυγχάνει να συμβαίνει στον Δήμο μας τη δεδομένη χρονική στιγμή.
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Στον Δήμο μας συγκροτήθηκαν υπό το νέο νομικό καθεστώς δύο τέτοιες Επιτροπές. Πληροφορηθήκαμε πως συμμετέχετε σε μία από αυτές. Μπορείτε να μας πείτε εάν έχουν προβεί σε συνεδριάσεις; Εάν έχουν εξετάσει κάποια φλέγοντα ζητήματα σαν και αυτά της υπό-χρηματοδότησης;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Στις αρχές του εφετινού Ιουλίου συγκροτήθηκαν οι δύο νέες Επιτροπές στις οποίες αναφέρεστε. Έκτοτε, μονάχα εκείνη της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης συνεδρίασε μία και μόνη φορά στις 13/11/2024 με μοναδικό της θέμα τη «Λήψη γνωμοδότησης για τη χωροταξική κατανομή αποφοίτων Δημοτικών Σχολείων στην Α’ Τάξη Γυμνασίου και αποφοίτων Γυμνασίου στην Α’ Τάξη Λυκείου».
ΕΡΩΤΗΣΗ: —Πού αποδίδετε αυτό το έλλειμμα συνεδριάσεων;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: —Το ερώτημα αυτό θα ήταν ορθότερο να το απευθύνετε προς τη Διοίκηση που σίγουρα, κατά την άποψή μου, θα πρέπει να επιδείξει επαυξημένο ζήλο για τη στήριξη της δημόσιας εκπαίδευσης στον Δήμο μας.
ΕΡΩΤΩΝ: —κ. Πάτση σας ευχαριστούμε για τον χρόνο που μας αφιερώσατε.