Ο ιστορικός Αντώνης Λιάκος (Α) μιλάει δίπλα στον επίτιμο καθηγητή Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλη Σταθόπουλο (2ος Α), στον δημοσιογράφο Χρήστο Μαχαίρα (Κ), στον καθηγητή πανεπιστημίου Μακεδονίας, Νίκο Μαραντζίδη (2ος Δ) και στον τέως Πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του ανθρώπου, Κωστή Παπαϊωάννου (Δ), στο Μέγαρο Μουσικής. Αθήνα, Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2019.
Τα σημαντικά οφέλη για την Ελλάδα σε σχέση με τη διεθνή της αναβάθμιση όπως αυτά απορρέουν από τη Συμφωνία των Πρεσπών, αναδείχτηκαν απόψε στην εκδήλωση, την οποία χαιρέτησε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, υπό τον τίτλο «Το στοίχημα της Συμφωνίας των Πρεσπών» και οργανώθηκε από προοδευτικές κοινωνικές ομάδες που στηρίζουν τη συμφωνία.
Στην κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής πανεπιστημιακοί και πολιτικοί ανέπτυξαν την επιχειρηματολογία τους αναφορικά με την αναβαθμισμένη θέση της Ελλάδας τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην Ευρώπη.
Από την ιστορική αναδρομή και τα εδάφη μέχρι τον τρόπο που διαχειρίστηκαν τα πολιτικά κόμματα το Μακεδονικό οι ομιλητές είχαν πολλά να προσθέσουν στα όσα ήδη γνωρίζαμε.
Υπήρξαν επικρίσεις για τη στάση των δυο κομμάτων εξουσίας ΝΔ και ΠΑΣΟΚ απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών, ενώ οι ομιλητές κάλεσαν τους πρώην πρωθυπουργούς, Κ. Σημίτη, Κ. Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου να μιλήσουν για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν οι καθηγητές Αντώνης Λιάκος (ιστορικός-Εθνικό και Καποδιστριακό πανεπιστήμιο Αθηνών) Νίκος Μαρατζίδης (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας) Κωστής Παπαϊωάννου (τέως πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων) Μιχάλης Σταθόπουλος (επίτιμος καθηγητής ΕΚΠΑ), Σωτήρης Βαλντέν (διδάσκων στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών) καθώς και οι πολιτικοί Δημήτρης Παπαδημούλης (ευρωβουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου), Νίκος Μπίστης (πρώην υπουργός) και Γιάννης Ραγκούσης (πρώην υπουργός).
Αρχικά καλωσορίζοντας τους πολίτες που συμμετείχαν στην εκδήλωση ο δημοσιογράφος Παναγιώτης Παναγιώτου χαρακτήρισε τη Συμφωνία των Πρεσπών πολιτικά αναγκαία, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ένα δημόσιο διάλογο στον οποίο οφείλουν να συμμετέχουν όλοι οι ενεργοί πολίτες, ενώ υπογράμμισε πως σήμερα, μετά τις πολιτικές εξελίξεις – την παραίτηση του υπουργού Άμυνας και προέδρου των ΑΝΕΛ από την κυβέρνηση – η εκδήλωση πραγματοποιείται σε μια φορτισμένη πολιτικά στιγμή.
Καθηγητής Ιστορίας Αντώνης Λιάκος: H συμφωνία κλείνει εκκρεμότητες αιώνων
Κατά την τοποθέτηση του ο Αντώνης Λιάκος, καθηγητής ιστορίας στο ΕΚΠΑ, σημείωσε πως η σημασία της συμφωνίας ξεπερνά τη συγκυρία των τελευταίων πολλών ετών – ήδη από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας- και κλείνει εκκρεμότητες αιώνων.
«Έχουμε μια συμφωνία που έρχεται μετά από απόφαση των δυο ηγετών» είπε ο κ. Λιάκος για να υπογραμμίσει πως η ιστορική Μακεδονία δεν είχε ποτέ σαφή γεωγραφικά σύνορα. Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΕΚΠΑ κερδισμένη από τη συμφωνία είναι η Ελλάδα.
Παραθέτοντας ιστορικά στοιχεία επανέλαβε πως η Μακεδονία χωρίστηκε σε τρία κομμάτια με την Ελλάδα να παίρνει το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών. Το όνομα όπως υπενθύμισε ο κ. Λιάκος έμεινε ως θέμα σε εκκρεμότητα.
Συμπλήρωσε πως η επίλυση του ζητήματος έχει σημασία για τη θέση της χώρας στον παγκόσμιο χάρτη. «Η μη λύση σημαίνει τη διαιώνιση της λύσης του χθες. Δεν αφορά μόνο τη σχέση των δυο χωρών (Ελλάδας-πΓΔΜ) και των Βαλκανίων αλλά σχετίζεται με το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε τεταμένες σχέσεις με τους γείτονες της» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Λιάκος άφησε σαφείς αιχμές για τη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης χαρακτηρίζοντας τις τοποθετήσεις τους «Προφάσεις εν αμαρτίες» και υπογράμμισε πως «έχουμε πολιτισμικό πρόβλημα στην ελληνική κοινωνία».
Με αφορμή πάντως τη Συμφωνία των Πρεσπών, ο καθηγητής του ΕΚΠΑ τόνισε ότι δίνει τη δυνατότητα να σκιαγραφηθεί ένας προοδευτικός πόλος για τις πολιτικές και για τις κοινωνικές εξελίξεις.
Τέλος προειδοποίησε πως «εάν δεν περάσει από το ελληνικό κοινοβούλιο, η συμφωνία, τότε τη γειτονική χώρα όλοι θα την αποκαλούν σκέτη «Μακεδονία»».
Καθηγητής Νίκος Μαρατζίδης: Θετικό πρόσημο για τη χώρα μας στο διεθνές προσκήνιο
Από την πλευρά του ο Νίκος Μαρατζίδης καθηγητής στον πανεπιστήμιο της Μακεδονίας, ξεκίνησε την τοποθέτηση του με τις τελευταίες πολιτικές εξελίξεις και την αποχώρηση του Πάνου Καμμένου λέγοντας πως βρισκόμαστε σε μια σημαντική στιγμή καθώς είμαστε στη μεταμνημονιακή περίοδο και την πολιτική μεταμνημονιακή περίοδο με ότι αυτό συνεπάγεται.
Χαρακτήρισε σπουδαία τη συμφωνία, πρώτον γιατί λύνει το πρόβλημα των διμερών σχέσεων που ταλάνιζαν τις δυο χώρες και δεύτερον γιατί βάζει θετικό πρόσημο στη χώρα μας στο διεθνές προσκήνιο και διαπαιδαγωγεί με όρους κουλτούρας και πολιτισμού για το πως θα βλέπουμε τον εαυτό μας σε σχέση με τους έξω.
Ο κ. Μαρατζίδης υπογράμμισε πως με αφορμή τη συμφωνία των Πρεσπών συναντώνται διαφορετικές θέσεις, διαφορετικές κατηγορίες ανθρώπων και ρεύματα σε σχέση με την προοπτική της Ευρώπης. Συγκρούονται, όπως είπε χαρακτηριστικά, η διεθνιστική κουλτούρα της αριστεράς με τη δεξιά και την άκρα δεξιά.
«Συναντώνται οι πολίτες των ανοιχτών συνόρων της μετακίνησης ανθρώπων και κεφαλαίων με τους πολίτες των κλειστών συνόρων» σημείωσε.
Ο κ. Μαρατζίδης άφησε αιχμές για την αντιπολίτευση χωρίς να την κατονομάσει, σημειώνοντας πως απέναντι στους πολίτες της πατριωτικής ευθύνης υπάρχουν άνθρωποι της πολιτικής ανευθυνότητας, του φόβου και της ανασφάλειας «που μετράνε μη χαθούν οι ψήφοι στο δρόμο» και κάλεσε να μιλήσουν «οι άνθρωποι που βρέθηκαν σε θέση ευθύνης που έχουν συγκεκριμένη θέση για τη συμφωνία».
Κωστής Παπαϊωάννου: «Εάν είχε κλείσει τότε η υπόθεση επί Μητσοτάκη το θέμα θα είχε τελειώσει»
Από την πλευρά του ο Κωστής Παπαϊωάννου, τέως πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα δικαιώματα του ανθρώπου, σημείωσε «εάν είχε κλείσει τότε η υπόθεση επί Μητσοτάκη το θέμα θα είχε τελειώσει» και εξήγησε πως τα 30 χρόνια που προηγήθηκαν υπήρξε μια διολίσθηση στο μη σωστό που άφησε το ζήτημα χωρίς λύση.
Ο κ. Παπαϊωάννου χαρακτήρισε ακατανόητη τη σιωπή των πρώην πρωθυπουργών που χειρίστηκαν το θέμα. «Το μακεδονικό είναι μια πληγή, είναι μια μεγάλη επιχείρηση με πολιτικά και οικονομικά οφέλη» δήλωσε χαρακτηριστικά και άσκησε σκληρή κριτική, καθώς όπως είπε, το μακεδονικό ζήτημα «κατέστησε την εκκλησία συν-διαμορφωτή της εξωτερικής πολιτικής και άνοιξε έναν επικίνδυνο διάλογο».
«Η συγκυρία είναι μοναδική. Δύσκολα θα ξαναβρούμε Ζάεφ και δύσκολα θα ξαναβρούμε κυβέρνηση που θα δρα μακριά από τον Βουκεφάλα. Δεν μπορούμε να καταγγέλλουμε τον αλυτρωτισμό των άλλων με τον αλυτρωτισμό μας.
Η Μακεδονία είναι μια και είναι ελληνική» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Παπαϊωάννου. «Είναι θλιβερό δείγμα της κρίσης να εξαρτάται η πορεία της συμφωνίας από τον Πάνο Καμμένο» είπε και ζήτησε να μην απαξιώνεται οριζόντια ο κόσμος που εκφράζει κάποιες ευαισθησίες για το μακεδονικό.
«Η ελπίδα της Συμφωνίας, στέλνει μήνυμα σε μια περίοδο αυξανόμενης Ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Όλοι μας και πρωτίστως οι βουλευτές καλούνται να αποφασίσουν σε ποια πλευρά της ιστορίας θέλουν να σταθούν. Οι καιροί είναι πονηροί, θα δεχτούμε επιθέσεις και προκλήσεις» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Μιχάλης Σταθόπουλος: «Το 1992 είχε επικρατήσει μια συναισθηματική φόρτιση…»
Διεξοδικά τοποθετήθηκε, άρθρο προς άρθρο, ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης και πανεπιστημιακός Μιχάλης Σταθόπουλος.
«Επί τρεις δεκαετίες το πρόβλημα παρέμενε άλυτο και σκίαζε τις διεθνείς μας σχέσεις, ένα πρόβλημα που ξεκίνησε με ένα λάθος από εμάς» είπε ο κ. Σταθόπουλος και υπενθύμισε πως το 1992 είχε επικρατήσει μια συναισθηματική φόρτιση ότι η Μακεδονία είναι μια και ελληνική.
«Οι περισσότεροι πολιτικοί κατάλαβαν στην πορεία ότι δεν μπορούμε να διεκδικούμε τη μοναδικότητα γιατί έτσι χαρίζουμε το όνομα σε εκείνους» σημείωσε στην ανάπτυξη των ιστορικών γεγονότων ο πρώην υπουργός, σημειώνοντας πως η σωστή λύση είναι η συνθέτη ονομασία, την οποία αποδέχτηκαν όλοι οι πρωθυπουργοί εκτός από τον Αντώνη Σαμαρά.
Σωτήρης Βαλντέν: «O ανατολικός γείτονας είναι δύσκολος και απρόοπτος»
«Λυπάμαι για την απουσία των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης, λυπάμαι που η συναίνεση θυσιάζεται στις μικροκομματικές επιδιώξεις»…….Με αυτή τη φράση ξεκίνησε την τοποθέτηση του ο καθηγητής του πανεπιστημίου των Βρυξελλών Σωτήρης Βαλντέν.
Προχώρησε σε ανάλυση της κατάσταση με ιστορικά στοιχεία για να καταδείξει το ποσό συμφέρουσα είναι η Συμφωνία των Πρεσπών για τα εθνικά συμφέροντα.
Ο κ. Βαλντέν παρουσίασε και ανέλυσε όλα τα στοιχεία για το ποιος είναι ο κίνδυνος για τη χώρα μας δείχνοντας προς την Ανατολή, σημειώνοντας «ο ανατολικός γείτονας είναι δύσκολος και απρόοπτος» ενώ επεσήμανε την ανάγκη μέσω του διαλόγου να υπάρξει κατανόηση των θέσεων αναφορικά με τη συμφωνία και επεσήμανε επίσης τον κίνδυνο του εθνικισμού ο οποίος παρουσιάζεται ως πατριωτισμός.
Τοποθετήσεις πολιτικών
Από την πλευρά του ο Σπύρος Δανέλλης, βουλευτής του Ποταμιού επανέλαβε τη θέση του για το μακεδονικό ζήτημα επισημαίνοντας πως οι πολιτικές που ασκήθηκαν μέχρι στιγμή έκαναν μεγάλη ζημιά στη χώρα.
Χαρακτήρισε μοιραίο πρόσωπο για το αδιέξοδο τον Αντώνη Σαμαρά και μιλώντας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη είπε πως «σαν να παρακολουθούμε αρχαία τραγωδία ο γιος υποτάσσεται στον φονιά του πατέρα του».
Υπεραμύνθηκε του κόμματός του λέγοντας πως έχει σηκώσει περισσότερα βάρη από εκείνα που του αναλογούν. «Η ιστορική επιτυχία πιστώνεται στον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Τσίπρας με τον Ζάεφ, ο Κοτζιάς με τον Ντιμιτροφ γράφονται στην ιστορία.
Το Μακεδονικό δεν είναι απλώς ένα εθνικό θέμα είναι ταυτοτικό θέμα για τα κόμματα» σημείωσε μεταξύ άλλων ο κ. Δανέλλης.
«Το κοινοβούλιο της πΓΔΜ άλλαξε το Σύνταγμα της. Τώρα είναι η σειρά μας οι προοδευτικές δυνάμεις της χώρας πρέπει να δείξουν προς το μεγάλο κάδρο, κινδυνεύει η ύπαρξη της ίδιας της Ευρώπης» κατέληξε.
Με επίθεση στον Αντώνη Σαμάρα ξεκίνησε η τοποθέτηση του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της ευρώ-ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη.
«Είχα την τύχη να προεδρεύω στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ η οποία χειροκροτήθηκε από όλες τις πτέρυγες των κομμάτων και του ΕΛΚ στο οποίο ανήκει η ΝΔ» είπε ο κ. Παπαδημούλης.
Και συνέχισε κάνοντας εκτενή αναφορά στην «υποκρισία», όπως είπε, Βεμπερ-Μητσοτάκη για τη Συμφωνία των Πρεσπών, όπως αυτή αποκαλύφτηκε από το ευρωπαϊκό ειδησεογραφικό πρακτορείο euroactiv.
Ο κ. Παπαδημουλης έκανε λόγο για θεσμική και πατριωτική ευθύνη του πρωθυπουργού βάση των οποίων διέκοψε τη συνεργασία του με τον Πάνο Καμμένο ενώ εκτίμησε πως η κυβέρνηση θα πάρει δυο «Ναι»: ένα στην ψήφο εμπιστοσύνης και ένα στη Συμφωνία των Πρεσπών.
Επίσης διέβλεψε πως ο πρωθυπουργός θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό με αριστερό πρόσημο έχοντας μια ευρύτατη προοδευτική συμμαχία που θα οδηγήσει την Ελλάδα στη νέα εποχή.
Το τέλος των μνημονίων και η συμφωνία μας έχουν βάλει σε νέα καθήκοντα είπε ο κ. Παπαδημουλης και τόνισε πως είναι αδιανόητο πρώην πρωθυπουργοί να σιωπούν.
Περιμένω να μιλήσει ο Κώστας Σημίτης, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Κώστας Καραμανλής ή ο Ευρωπαίος επίτροπος γιατί υπάρχουν στιγμές που η σιωπή δεν είναι χρυσός.
Τη στάση του ΚΚΕ που ήδη από το 1943 είχε ταχθεί υπέρ του ονόματος Μακεδονία για τη γείτονα σχολίασε στην τοποθέτηση του ο πρώην υπουργός Νίκος Μπίστης σημειώνοντας πως σήμερα καταγράφει και ακατανόητη υποχώρηση.
Προχωρώντας στην ανάλυση του ο πρώην υπουργός είπε πως θα έπρεπε να είχε προχωρήσει η λύση στο πλαίσιο του πακέτου Πινέιρο .
«Το 2007 η κυβέρνηση Καραμανλή προχώρησε στη Συνθέτη Ονομασία «erga omnes» και αν και πιστεύω ότι λειτουργούσε εκ του ασφαλούς ήταν ένα βήμα δεσμευτικό και σημαντικό για τη χώρα» σημείωσε.
Κατηγόρησε τον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι φοράει τη μάσκα του εθνικιστή. «Όποια διαφορά και να έχεις με πλευρές της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ για τη συμφωνία θα έπρεπε να είναι περήφανος» σημείωσε ο κ. Μπίστης.
«Δίχως τη διάθεση να υποκρύπτω κάτι από τα εθνικά μας δίκαια, δεν είμαι υπέρ του «συμφωνία να ναι και ότι να ναι»» είπε ο πρώην υπουργός Γιάννης Ραγκούσης αλλά πρόσθεσε «η συμφωνία αυτή «είναι εθνικά επωφελής, εξουδετερώνει τον σε βάρος μας αλυτρωτισμό».
«Δεν είχαμε κάτι να παραχωρήσουμε τα είχαμε χάσει όλα το 1992 με το Βατερλό που μας οδήγησαν ο Μητσοτάκης και ο Σαμάρας» είπε και πρόσθεσε πως το μείζον διακύβευμα για το ΝΑΤΟ δεν ήταν οι απαιτήσεις της Ελλάδας αλλά η απόσπαση της πΓΔΜ από την επιρροή της Μόσχας.
«Δεν μπορείς να επικαλείσαι το διεθνές δίκαιο αλά καρτ. Το Δεκέμβριο του 2011 η χώρα μας καταδικάστηκε από τη Χάγη για παράβαση της εισόδου της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ» υπενθύμισε ο κ. Ραγκούσης και καταλήγοντας είπε μεταξύ άλλων «ασελγούν χυδαία σε βάρος των εθνικών μας συμφερόντων (…) ψεύτικο το ΟΧΙ του κ. Μητσοτάκη και της κ. Γεννηματά».
Ενώ επιτέθηκε με σφοδρότητα στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τα όσα δημοσιεύθηκαν περί πιέσεων λέγοντας πως αυτές οι αποκαλύψεις θυμίζουν ενέργειες Κολομβιανός μαφίας.
Τέλος, χαρακτήρισε εθνική συκοφαντία τα περί ανταλλαγής της Συμφωνίας των Πρεσπών με συντάξεις. «Βρισκόμαστε σε μεταμνημονιακή φάση, όχι μόνο πρώην πρωθυπουργοί ούτε υποψήφιος δήμαρχος δεν δικαιούται να μην πάρει θέση για τη συμφωνία των Πρεσπών» τόνισε ο κ. Ραγκούσης.
