Η λέξη «πολιτισμός», προερχόμενη από τη λέξη «πόλις», καταδήλως σχετίζεται εννοιολογικά με αυτήν: η «πόλις» χαρακτήριζε βεβαίως τον οικισμό και την κοινωνία που διέμενε σε αυτόν, αλλά εμπεριείχε και το όλο πνευματικό υπόβαθρο στο οποίο αυτά επικάθονταν.
Εμπεριείχε με άλλα λόγια τον όλο τρόπο ύπαρξής τους, δηλαδή την όλη υπαρξιακή ή φιλοσοφική θεμελίωσή τους. Ο «πολιτισμός» βεβαίως δεν μπορεί παρά να σχετίζεται με την έννοια αυτή της «πόλεως».
Κορνήλιος Καστοριάδης.
Συνακόλουθα, η «πολιτική» ήταν η περί αυτής της «πόλεως» μέριμνα, η προσπάθεια προώθησης των συλλογικών της στόχων, στους οποίους βεβαίως περιλαμβάνεται και η προώθηση των πολιτισμικών στοιχείων που διακρίνουν την κοινωνία επί της οποίας ασκείται πολιτική με στόχο τη διαχείριση των επιλογών του κοινωνικού συνόλου, δηλαδή των στόχων όπως αυτοί έχουν κατά καιρούς εκφραστεί είτε από πλειοψηφία ή μειοψηφίες της κοινωνίας είτε τεκμαίρονται εκφρασμένοι από τη συνεκτικότητα της κοινωνίας με το ιστορικό της γίγνεσθαι και παρελθόν.
Πολιτισμός είναι ο τρόπος με τον οποίον υπάρχουν και θεωρούν πως υπάρχουν οι κοινωνίες, όχι αποκομμένες από το παρελθόν τους, είναι το υπαρξιακό πεδίο αναφοράς των κοινωνιών, είναι η φαντασιακή θέσμισή τους όπως έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης (Καστοριάδης Κορνήλιος, «Η φαντασιακή θέσμιση των κοινωνιών», εκδ. ΚΕΔΡΟΣ 1981).
Πολιτισμός, εντέλει είναι η φιλοσοφική θέσμιση ή θεμελίωση της κάθε κοινωνίας, απ’ όπου προκύπτουν οι συλλογικοί και οι ατομικοί στόχοι και οι προτεραιότητες της καθημερινής ζωής.
Ο πολιτισμός, δηλαδή, δεν είναι ταυτόσημος με την οικονομία, ούτε θα μπορούσε ποτέ να νοηθεί αυτή η ταύτιση ως βάσιμη είτε για την ανάπτυξη οικονομίας είτε για την ανάπτυξη πολιτισμού, αφού κοινωνίες που κατά καιρούς στερούνται οικονομικής ευρωστίας δεν παύουν να παράγουν πολιτισμό ούτε ο παραχθείς πολιτισμός τους παύει ν’ αναγνωρίζεται ακόμη κι αν πάψει η λειτουργία της αγοράς εν όλω ή εν μέρει έστω προσωρινά.
Ο ίδιος ο Marx διαβεβαίωνε πως ο Απόλλων των Δελφών ήταν στη ζωή των Ελλήνων μία δύναμη τόσο πραγματική όσο και οποιαδήποτε άλλη, η δε υποτιθέμενη «πραγματική» Οικονομία έχει καταδήλως φαντασιακά θεμέλια: η περίφημη Πολιτική Οικονομία εξαρτάται από την ανθρώπινη συμπεριφορά και έχει πρωτίστως να κάνει με τις προτεραιότητες της ζωής των ανθρώπων, των αναγκών τους και των επιθυμιών τους, που διαμορφώνονται από σημασίες φαντασιακές, τουλάχιστον εξ’ ίσου με τις όποιες «πραγματικές» ανάγκες, επιθυμίες και προτεραιότητες και στο βαθμό που αυτές είναι ανεξάρτητες από τις φαντασιακές.
Μέρος του πολιτισμού του άδουλου και ανυπότακτου Ελληνικού πνεύματος είναι και ο Παύλος Μελάς. Ο μακεδονομάχος αγωνιστής που δεν δίστασε μαχόμενος μέχρι θανάτου τον Οκτώβριο του 1904 για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Αυτού του πολιτισμού της αντίστασης και του αγώνα μέχρι τέλους με στόχο της απελευθέρωση έγινε κοινωνός και κληροδότησε με το παράδειγμά του στην κοινωνία μας ο Παύλος Μελάς. Είναι ο ίδιος πολιτισμός που καθορίζει τους συλλογικούς και ατομικούς στόχους και προτεραιότητες στον τόπο αυτό από αρχαιοτάτων χρόνων.
Σε χρόνο όπου η φιλοσοφική μας θέσμιση με θεμέλιο την ανεξαρτησία δείχνει να έχει εκθρονιστεί από τη θεσμικά πλέον εδραιωμένη οικονομική μας εξάρτηση που έχει επιτευχθεί από τη νομοθετική εξουσία απαρτιζόμενη από πολιτικούς – ο κυρίαρχος λαός τους έχει νομιμοποιήσει με την ψήφο του – δεν εκπλήσσει που το παράδειγμα του Παύλου Μελά δεν είναι «βολικό» στη πολιτική φαρέτρα του δημοσίου λόγου.
Κι όμως, στο βαθμό που ο πολιτικός λόγος προσπαθεί να βρει διέξοδο στο οικονομικό αδιέξοδο της χώρας – έχει γίνει παγκοίνως δεκτό, πλέον, ότι στο αδιέξοδο της οικονομίας μας η μόνη πιθανή διέξοδος είναι η πολιτική λύση στο άλυτο πρόβλημα των αριθμών του χρέους και της αρνητικής ανάπτυξης – η φιλοσοφική θέσμιση αυτού του τόπου, μ’ άλλα λόγια ο πολιτισμός του, είναι το μόνο εργαλείο για την ανεξαρτησία του, για την απεξάρτησή του από το οικονομικό σπιράλ θανάτου και την αλλαγή πορείας του από την παρούσα κατεύθυνση της μεθοδευμένης και γενικευμένης φτωχοποίησης του.
Κι όμως αυτόν το πολιτισμό, με αφορμή την σημερινή ηχηρή απουσία εκπροσώπων της πολιτικής ηγεσίας της τοπικής κοινωνίας από τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας των πολιτών για την εγκατάλειψη του μνημείου του νεότερου πολιτισμού μας που συνιστά η οικία του Παύλου Μελά στην Κηφισιά υπαγόμενη στο προστατευτισμό των διατάξεων του ν.3028/2002 για την προστασία νεότερων του 1830 μνημείων, δείχνει να τον περιφρονεί το υφιστάμενο τοπικό πολιτικό status quo.
Και σ’ αυτό, βέβαια, το τοπικό πολιτικό status quo που δείχνει να περιφρονεί το μνημείο της οικίας του Παύλου Μελά στην Κηφισιά μπορεί κάλλιστα να συμπεριλάβει κανείς την πολιτική όσο και τη θρησκευτική ηγεσία του τόπου.
Δεν αρκεί ένας φιλότιμος παπάς κι ένα τρισάγιο για να πει κανείς ότι η Μητρόπολη Κηφισιάς, Αμαρουσίου και Ωρωπού μετείχε της διαμαρτυρίας και του αγώνα για τη σωτηρία του μνημείου από την ορατή κατάρρευσή του.
Δεν έχω ακούσει κανέναν εκπρόσωπο της εν λόγω Μητρόπολης ή του Μητροπολίτη αυτής, μέχρι σήμερα, να πει δημοσίως τι θα κάνει, μέχρι ποιου ποσού θα χορηγήσει ή πως άλλως θα υποστηρίξει η Εκκλησία ή η θρησκευτική ηγεσία του τόπου τη διάσωση του μνημείου αυτού του μακεδονομάχου που έδωσε τη ζωή του για την απελευθέρωση τμήματος της χώρας από τον ισλαμικό κατακτητή.
Είναι θλιβερή η απουσία της τοπικής ηγεσίας από τη σημερινή εκδήλωση διαμαρτυρίας. Δεν ευρέθη κανείς από την τοπική ηγεσία να δηλώσει εκπροσωπώντας το δήμαρχο Κηφισιάς – που κατά καιρούς έχει εκφράσει το ενδιαφέρον του για τη σωτηρία της οικίας του Παύλου Μελά – ή τις παρατάξεις του δημοτικού συμβούλιου Κηφισιάς με σημαντική παρουσία στη νομή της εξουσίας στο δήμο το αναγκαίο όσο και αυτονόητο της συμπαράστασης και συμπαράταξης των αιρετών του τόπου στο σκοπό της σωτηρίας του μνημείου αυτού.
Δεν βρέθηκε κανείς από την κυβερνώσα παράταξη ή τη μείζονα αντιπολίτευση στην Κηφισιά να δηλώσει αυτό με το οποίο συμφωνεί μέγα μέρος των δημοτών, ότι δηλαδή η απαραίτητη πολιτισμική ώσμωση των εκπροσώπων της πλειοψηφίας των δημοτών πρέπει να είναι τέτοια που να τους ενεργοποιήσει για τη σωτηρία της οικίας του Παύλου Μελά στην Κηφισιά στο πλαίσιο της γενικότερης φιλοσοφικής μας θέσμισης θεμελιωμένης στην ανεξαρτησία και τον αγώνα για την διατήρηση αυτής.
Εντέλει, ίσως, η απουσία της τοπικής πολιτικής ηγεσίας στην Κηφισιά από την εκδήλωση διαμαρτυρίας των πολιτών για την εγκατάλειψη της οικίας-μνημείο το Παύλου Μελά είναι άλλη μία εκδήλωση που μαρτυρεί πως πολιτισμός και πολιτική, παρά την κοινή εννοιολογική τους ρίζα, πλέον είναι παντελώς διαφοροποιημένες καταστάσεις και δη αποκλίνουσες μεταξύ τους.
{jcomments on}
