Η σοπράνο, συνθέτης και πιανίστρια, Μαρίκα Κλαμπατσέα είναι γνωστή στην Αvant Garde διεθνή σκηνή για την ανασύνθεση της κλασικής φόρμας, την πικρή παρωδία, αλλά και τη χωρίς όρια χρήση και ερμηνεία της φωνής της.
Οι συναυλίες της, που με επιτυχία παρουσιάζονται στην Αγγλία, υποστηρίζονται από το Arts council και η Herald Tribune έχει γράψει ότι η φωνή της έχει «Νότες Maria Callas και Janis Joplin».
Τον Απρίλιο του 2012 παρουσίασε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών το συνθετικό έργο της «Τα Τραίνα», εμπνευσμένο από την επίσκεψή της στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Dachau και τον Απρίλιο του 2013 τη βραβευμένη (Κρατικό Βραβείο 2003) όπερα δωματίου «Calamity Jane: Γράμματα στην Κόρη της (1877-1902».
Η καινούργια συναυλία της «Strange Fruit» παρουσιάζεται την Παρασκευή 25 Απριλίου 2014 στις 20.30 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Το κλασικό συνυπάρχει με το σύγχρονο. Φιλοξενούμενή μας η Μαρίκα Κλαμπατσέα.
Πόσο επηρέασε το χαρακτήρα σας η αγάπη σας για τη μουσική;
«Νομίζω ότι η μουσική είναι μες τη ζωή μου από παιδί,ακούγοντας καθημερινά τη μητέρα μου να τραγουδά άριες. Και βέβαια η Μαρίκα και η μουσική της πάνε πλάι – πλάι.
Φυσικά και έχει επηρεαστεί ο χαρακτήρας μου με την έννοια ότι έμαθα να τραγουδώ και να μην γειώνομαι, με αποτέλεσμα να βρίσκομαι πολλές φορές μακριά από την πραγματικότητα κάπου που όλα είναι όμορφα και ρομαντικά, παραδεισένια. Όσο κι αν ο χρόνος περνά αυτό δεν αλλάζει και η μουσική παραμένει η νησίδα μου, που κανείς δεν μπορεί να ταράξει.»
Στο εξωτερικό σας έχουν γράψει διθυραμβικές κριτικές και έχουν πει ότι η φωνή σας έχει κάτι από Μαρία Κάλλας και Τζάνις Τζόπλιν. Εσείς τι θα λέγατε;
«Ότι η Jannis Joplin και η Μαρία Κάλλας ήταν οι φωνές που θαύμαζα από μικρή μην ξεχνώντας ποτέ την Νόρμα της Maria Callas στην όπερα του Bellini η το Estrano από την Traviata του Verdi και την Jannis Joplin με την θεϊκή ερμηνεία της στο Summertime του Gerswhin . Αυτό που έχω να πω, είναι ότι είναι οι δασκάλες μου.»
Στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών παρουσιάσατε το 2012 το έργο σας «Τα Τραίνα» που εμπνευστήκατε από επίσκεψή σας στο Νταχάου. Πως προέκυψε;
«Ήταν απλά ένα ταξίδι στο Μόναχο και θέλησα – όφειλα – να πάω στο θανατηφόρο αυτό ναζιστικό στρατόπεδο των πολιτικών κρατούμενων. Αυτό που ένοιωσα με το που πήγα, και δυστυχώς επισκέφθηκα και τα κρεματόρια, ήταν ότι σαν μουσικός έπρεπε να ψάξω να βρω, τι μουσική γράφτηκε τότε – πολλές φορές και μέσα στα στρατόπεδα – και βρήκα συλλογές από τόσο ωραίες μελωδίες που ακούγοντάς τες, μόνο να δακρύσεις μπορείς, παίρνοντας δύναμη ταυτόχρονα. Έτσι προέκυψαν ‘Τα Τραίνα ‘ .»
Παρουσιάσατε επίσης και τη συναυλία «Καλάμιτι Τζέην – Γράμματα στην κόρη της (1877-1902).» Πως σας ενέπνευσε αυτή η επαναστατική φιγούρα του Φαρ Ουέστ;
«Έτσι απλά. Από μικρή μου έλεγαν ότι θυμίζω την Καλάμιτι Τζέην και ακόμα μου το λένε μερικές φορές, ευτυχώς! Σκέφτηκα να ψάξω να βρω περισσότερα για την ίδια, εκτός απ αυτά που ήξερα από την Καλάμιτι καρτούν του Λούκι Λούκ. Ανακάλυψα ότι είχε γράψει ένα βιβλίο-ημερολόγιο στην κόρη της , μια και την είχε δώσει για υιοθεσία.
Διαβάζοντάς το τό βρήκα πολύ ενδιαφέρον , γιατί γνώριζα μια άλλη Καλάμιτι, μια μητέρα που αγαπούσε πολύ την κόρη της, μια γυναίκα που ερωτεύτηκε τον….Μπούφαλλο Μπιλλ, ιχνηλάτησα, νοσοκόμα, μαμή κι όχι μια καρτουνίστικη κωμική φιγούρα αλλά μια ευαίσθητη γυναίκα γεμάτη δύναμη για ζωή, όμως με ένα τραγικό τέλος , αφού τυφλώθηκε από το αλκοόλ και πέθανε εγκαταλειμμένη σε μια καλύβα.
Απ αυτό το βιβλίο λοιπόν προέκυψε το μουσικό έργο αυτό σε μια πιο προχωρημένη μορφή σαν όπερα δωματίου που παρουσίασα στο Μέγαρο Μουσικής με μια πολύ ιδιαίτερη ενορχήστρωση του γνωστού σύνθετη της Avant garde Νίκου Χαριζάνου.
Η μουσική του έργου κι ο σκελετός του είναι ελεύθερος. Αυτοσχεδιασμός για φωνή, πιάνο ,έγχορδα και πνευστά, όπου οι βιρτουόζοι μουσικοί που συνεργάζομαι μαζί τους και στη συναυλία Strange fruit, ολοκλήρωσαν επιτυχώς, όπως κι ολοκληρώνουν και στο Strange fruit.»
Στις 25 Απριλίου 2014 παρουσιάζετε στο Μέγαρο Αθηνών τη συναυλία σας «Strange Fruit». Τι είναι αυτό το….παράξενο φρούτο;
«Το Strange fruit» είναι μια μουσική ανάδρομη στις μνήμες μου , με μουσική και φωνές που επηρέασαν τις επιλογές μου σαν συνθέτη και τραγουδίστρια,
αρχίζοντας από ροκ του ’60, Animals με το House of the Rising Sun, Summertime της αγαπημένης μου Joplin σε εκτέλεση των big Brother , μουσική κινηματογράφου όπως το Windmills of your Mind.
Επίσης τραγούδια που αγάπησα από μικρή ακολουθώντας τις φωνές που θαύμαζα και τα ερμήνευσαν οι Judy Garland , Mairylin Monroe, Billie Holiday με χαρακτηριστικό το αντιρατσιστικό τραγούδι Strange Fruit που όχι ..τυχαία.. είναι κι ο τίτλος της συναυλίας.
Θα ερμηνεύσω επίσης, το αγαπημένο μου από πιτσιρίκα τραγούδι της Mairilyn Monroe My heart belongs to Daddy του Cole Porter και ο κύκλος αυτός καταλήγει στον Henry Purcell με άριες από τα έργα Δίδω και Αινείας και Bασιλιάς Aρθούρος.
Όλη η συναυλία έχει αυτή την μείξη διαφορετικών ειδών μουσικής: blues, spirituals, slave songs, rock, opera και πολλές φορές αυτοσχεδιασμούς σε άριες όπως το Estrano που τραγούδαγε και η μητέρα μου και νοιώθω ένα ιδιαίτερο δέσιμο.»
Ποιο είδος μουσικής αγαπάτε;
«Αγαπώ ότι με συγκινεί, με ευαισθητοποιεί γενικότερα. Διάφορα είδη από ρεμπέτικο, και νησιώτικο έως όπερα, μπαλάντες κλπ.»
Πως βιώνετε την κρίση και τι θα είχατε να πείτε στους πολιτικούς μας;
«Προσπαθώ όπως όλοι μας, να επιβιώνω ,παρ όλο που ανεχόμαστε….προς το παρόν ελπίζω, ένα διεφθαρμένο κοινωνικό σύστημα που μας κυβερνά και μας απομυζά, ενώ δεν αγαπά τους πολίτες του και τους οδηγεί σε απάνθρωπα όρια εξαθλίωσης και περιθωριοποίησης. Έχω να πω ένα μεγάλο ΟΧΙ ΦΤΑΝΕΙ ΠΙΑ!!»
Η Μαρίκα πως είναι σαν άνθρωπος; Αισιόδοξη, μεθοδική, επίμονη;
«Αισιόδοξη ναι, και σ αυτό με έχει βοηθήσει η μουσική και τ ακούσματά μου. Μεθοδική δεν θα το έλεγα, επίμονη όμως ναι.»
Έχετε κάνει μια σπουδαία καριέρα. Με τι κόστος;
«Θα προτιμούσα να μην χρησιμοποιώ μεγάλα λόγια , γιατί μόνο τα αυτιά μας χαϊδεύουν και αναπτερώνουν στην χειρότερη περίπτωση τον πιθανό εγωκεντρισμό μας! Δεν αισθάνομαι ότι είχε κόστος ,μόνο καλό μου έδωσε και μου δίνει η μουσική.
Αν ξαναγεννιόμουν και πάλι μουσικός θα γινόμουν και φανατική της ελεύθερης μουσικής έκφρασης. Το μόνο που θα άλλαζα ίσως θα ήταν να χόρευα και να τραγουδούσα σε ένα….Μπρόντγουεη, κάτι που από μικρή επιθυμούσα.»
Στους νέους καλλιτέχνες τι θα είχατε να πείτε;
«Να επιμένουν σ αυτό που τους αντιπροσωπεύει καλλιτεχνικά και μόνο , παραμερίζοντας τυχόν απόψεις ότι πρέπει να ακολουθούν την εμπορικότητα και όχι την καλλιτεχνική τους εντιμότητα.»
Μελλοντικά σας σχέδια;
«Ναι, μια συναυλία χωρίς ορχήστρα, με gospels, spirituals, slave songs, όπως τα τραγουδούσαν οι σκλάβοι εργαζόμενοι στις βαμβακοφυτείες των λευκών, με μια τσάπα στο χέρι…..
Και μια άλλη συναυλία συνέχεια εκείνης των «Τραίνων». Μια σύνθεση απ το βιβλίο της Fania Fenelon τα «Κορίτσια της ορχήστρας του Auschwitz». Η Fenelon ήταν Γαλλοεβραία σοπράνο μέλος της γαλλικής αντίστασης, που συνέλαβαν, αιχμαλώτισαν στο Auschwitz και την ανάγκαζαν να τραγουδά.»
Ένα ανεκπλήρωτο όνειρό σας;
«Να είχα μια οικογένεια Τραπ….!»