Η απομάκρυνση του Τίλλερσον από την κορυφή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ακύρωσε, τουλάχιστον προς το παρόν, την αμερικανική διπλωματική πρωτοβουλία για μία συνάντηση με τον Έλληνα και Τούρκο ομόλογό του με σκοπό να συμφωνηθεί ένα πλαίσιο συμπεριφοράς των δύο πλευρών, ώστε να αποφευχθεί κάποιο θερμό επεισόδιο.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, η αμερικανική πρωτοβουλία εκδηλώθηκε κατόπιν ελληνικού αιτήματος και με σκοπό να βρεθεί παραλλήλως και λύση για τους δύο επί της ουσίας ομήρους Έλληνες στρατιωτικούς.
Στην πραγματικότητα, η Αθήνα δεν διαθέτει μοχλό πίεσης έναντι του Ερντογάν. Εάν ο Τσίπρας του τηλεφωνήσει θα έχει αυτομάτως αποδεχθεί ότι θα διαπραγματευθεί την απελευθέρωση των δύο στρατιωτικών στη βάση ανταλλαγμάτων.
Η απόρριψη από την ελληνική Δικαιοσύνη του τρίτου κατά σειρά αιτήματος της Άγκυρας για έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που έχουν ζητήσει άσυλο εκ των πραγμάτων οδηγεί σε σκλήρυνση της τουρκικής πλευράς, περιπλέκοντας την επιστροφή των δύο.
Στην Τουρκία δεν υπάρχει Κράτος Δικαίου. Μπορεί να υπάρχουν όλοι οι σχετικοί θεσμοί, αλλά στην πραγματικότητα λειτουργούν προσχηματικά, ειδικά όταν πρόκειται για υποθέσεις κρατικού ενδιαφέροντος.
Οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται με πολιτικά κριτήρια. Κι αυτό ισχύει και για την περίπτωση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών. Το καθεστώς Ερντογάν, άλλωστε, ακολουθεί την οθωμανική παράδοση της ομηρίας και του παζαριού για την απόσπαση ανταλλαγμάτων.
Το έπραξε με τον Γερμανό τουρκικής καταγωγής δημοσιογράφο. Τον απελευθέρωσε μετά από έναν χρόνο φυλάκισης κι αφού εξασφάλισε ανταλλάγματα από το Βερολίνο. Το πράττει και με τον Αμερικανό πάστορα Μπράνσον, ο οποίος βρίσκεται στις τουρκικές φυλακές από τον Οκτώβριο του 2016.
Ο Μπράνσον, που ήταν υπεύθυνος για έναν προτεσταντικό ναό στη Σμύρνη επί 20 σχεδόν χρόνια κατηγορείται ότι «ανήκει και συμμετέχει στη διεύθυνση» του δικτύου Γκιουλέν. Ο Ερντογάν είχε δηλώσει τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι είναι έτοιμος να τον ανταλλάξει με τον Γκιουλέν, που είναι εγκατεστημένος στην Πενσιλβάνια.
Η υποβάθμιση-πρόκληση
Με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ ουσιαστικά να τηρούν στάση Ποντίου Πιλάτου, η ελληνική κυβέρνηση ουσιαστικά δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να πιέσει την Άγκυρα.
Υπενθυμίζουμε πως Τζανακόπουλος μιλούσε για περιστατικό ρουτίνας και εξέφραζε την αισιοδοξία του για γρήγορη επιστροφή των δύο, ακόμα κι όταν είχε καταστεί σαφές πως το νεοοθωμανικό καθεστώς χρησιμοποιούσε τους συλληφθέντες για να κάνει διπλωματικό καψώνι στην Αθήνα και τελικώς για να αποσπάσει ανταλλάγματα.
Όταν με καθυστέρηση στο Μαξίμου συνειδητοποίησαν προς τα πού κινείται η υπόθεση, προσπάθησαν να την υποβαθμίσουν. Ο Φίλης το έκανε με τον πιο χοντροκομμένο τρόπο, προκαλώντας το κοινό αίσθημα και φέρνοντας το αντίθετο αποτέλεσμα.
Δεν χρειαζόταν, άλλωστε, η δημοσκόπηση της Pulse για να διαπιστωθεί η ευαισθησία της κοινής γνώμης για την ομηρία των Ελλήνων στρατιωτικών. Το 62% την θεωρεί πολύ σημαντική και το 16% αρκετά σημαντική. Μόνο ένα 3% την θεωρεί ελάχιστα σημαντική. Το δε 51% έχει αρνητική γνώμη για τους κυβερνητικούς χειρισμούς, ενώ θετική γνώμη έχει το 32%.
Είναι ενδεικτικό πως όταν ο Καμμένος δήλωσε ότι οι δύο στρατιωτικοί είναι «όμηροι» των Τούρκων, δέχθηκε συνδυασμένα πυρά από κυβερνητικά στελέχη. Το επιχείρημά τους είναι ότι τέτοιες δηλώσεις εμποδίζουν τις προσπάθειες για τον επαναπατρισμό.
Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, ωστόσο, οι προσπάθειες που γίνονται είναι σε υπηρεσιακό επίπεδο και χωρίς σοβαρές ελπίδες επιτυχίας για τους λόγους που προαναφέραμε.
Το Μαξίμου έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Τουρκίας που θα πραγματοποιηθεί την επόμενη εβδομάδα στη Βουλγαρία.
Γίνονται κάποιες παρασκηνιακές κινήσεις για μία συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν, αλλά η πραγματοποίησή της θα εξαρτηθεί από το εάν οι προκαταρκτικές επαφές θα δείξουν ότι υπάρχει περιθώριο θετικής κατάληξης. Διαφορετικά, ένα ναυάγιο θα επιδεινώσει τις ήδη δύσκολες ελληνοτουρκικές σχέσεις.
{jcomments on}
