Όταν τον Ιούνιο του 1985 ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε πει την περίφημη φράση ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις εισέρχονται «σε περίοδο ήρεμων νερών», τερματίζοντας μία πολυετή αντιπαλότητα με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ουδείς μπορούσε να φανταστεί, ότι 30 χρόνια μετά, μία αριστερή κυβέρνηση, που προέρχεται από ένα κόμμα με έντονες αντιαμερικανικές ιδέες, θα ξεκινούσε τον στρατηγικό διάλογο με την «ιμπεριαλιστική» Αμερική, της οποίας δεν ηγείται ο προοδευτικός Μπάρακ Ομπάμα, αλλά ο ακροδεξιός Ντόναλντ Τραμπ.
Ούτε κανείς μπορεί να υπολογίσει με το ψυχροπολεμικό μέτρο, τι θα συνέβαινε εάν τη φράση του Ανδρέα είχε εκστομίσει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ή τον στρατηγικό διάλογο ξεκινούσε ο γιος του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Προφανώς θα είχε ξεσηκωθεί όλος ο κόσμος της Αριστεράς. Τώρα, που η Ελλάδα εισήλθε σε αυτό το διάλογο, και ιδιαίτερα στη νέα εποχή του ψυχρού πολέμου, δεν άνοιξε μύτη.
Και αυτό, είναι ένα επίτευγμα του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, αλλά και του πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, ενός υπερκινητικού διπλωμάτη, που όσο και αν ακούγεται περίεργο, έχει δημιουργήσει συμπάθειες, με την απόφασή του να διαφημίζει τη χώρα μας στις χιλιάδες των ακολούθων του στα κοινωνικά δίκτυα.
Από την Πέμπτη, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις εισήλθαν σε νέα περίοδο και η συμμαχία της Ελλάδας με τις ΗΠΑ αγγίζει πλέον θέματα και περιοχές που ήταν άπιαστο όνειρο για τις κυβερνήσεις της.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, μίλησε για ιστορική περίοδο στις σχέσεις και για ένα κρίσιμο σύμμαχο, που αναλαμβάνει ηγετικό περιφερειακό ρόλο στην ευρύτερη γειτονιά των Βαλκανίων και της Μεσογείου.
Και μάλιστα συμβαίνει αυτό, σε μία περίοδο κατά την οποία η αντιπαράθεση της Μόσχας και της Ουάσιγκτον έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της στη Βαλκανική, όπου η Ρωσία – λόγω της απόφασης της Αθήνας να κλείσει το Σκοπιανό – έχει υποστεί στρατηγική ήττα.
Ενώ και στη Μεσόγειο, με την ρωσική επίθεση εναντίον της Κύπρου, ξυπνούν μνήμες από την περίοδο που προηγήθηκε του χουντικού πραξικοπήματος και της εισβολής, όταν το νησί έπεσε θύμα πάλι της αντιπαράθεσης της Ρωσίας και της Αμερικής.
Ο στρατηγικός διάλογος, που θα οδηγήσει σε στρατηγική συμμαχία με την υπερδύναμη, είναι μία διαδικασία, που έχει εγκριθεί από τον πρόεδρο Τραμπ και έχει προχωρήσει λόγω της επιμονής του πρώην υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, ο οποίος και σχεδίασε το εγχείρημα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γουές Μίτσελ, αρχιτέκτονας της νέας πολιτικής έναντι της Τουρκίας και της χώρας μας, ύμνησε στη διάρκεια των συζητήσεων τον ρόλο του κ. Κοτζιά. Προς τιμή του, ο κ. Κατρούγκαλος απένειμε τα εύσημα στον πρώην προϊστάμενό του.
Έχει τεθεί ένα ερώτημα από τους δύσπιστους, οι οποίοι δικαιολογημένα έχουν τις αμφιβολίες τους, λόγω της κάκιστης συμπεριφοράς της Αμερικής έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου, τις δεκαετίες του ’60 και του ’70.
Τα πραξικοπήματα στις δύο χώρες, οι απαράδεκτες παρεμβάσεις στην εσωτερική πολιτική σκηνή, το ανέβασμα και το κατέβασμα δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων, προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων και γέννησαν ένα απύθμενο μίσος για την Αμερική. Ακόμα και τώρα, που έχουν περάσει 50 και πλέον χρόνια, πολλοί άνθρωποι αρνούνται να ξεχάσουν, και βεβαίως είναι δικαίωμά τους.
Όταν είπα σε αξιωματούχο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ότι όλα αυτά τα θετικά για τις ΗΠΑ, συμβαίνουν επί μίας αριστερής κυβέρνησης, η απάντηση ήταν ένα πλατύ χαμόγελο. Διότι η βασική πολιτική στην Αμερική, είναι ότι η επίτευξη του στόχου αγιάζει τα μέσα.
Το νόμιμο, λοιπόν, ερώτημα, είναι πως θα αντιδράσει η Αμερική στην περίπτωση που η στρατηγική της σύμμαχος, η Ελλάδα, δεχθεί στρατιωτική επίθεση.
Η απάντηση ήταν ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έχουν υποχρέωση να υποστηρίξουν μία σύμμαχό τους. Όταν η ερώτηση αφορά ως επιτιθέμενη την Τουρκία, η απάντηση αλλάζει μεν, αλλά έχει μεγάλη σημασία. Θα πράξουν, όπως ειπώθηκε, ότι και στην Κύπρο, όπου οι Αμερικανοί φαίνεται ότι έκαναν ένα μεγάλο τεστ.
Με αφορμή τη γεώτρηση της Exxon Mobil, επέβαλαν ένα «πάγωμα» στις τουρκικές δραστηριότητες στη Μεσόγειο, και αν κοιτάξει κανείς τη μεγάλη εικόνα, θα διαπιστώσει ότι:
-Πρώτον, η Τουρκία δεν προκάλεσε καθόλου τους Αμερικανούς στο οικόπεδο 10, όπου διεξάγεται η γεώτρηση του αμερικανικού κολοσσού, και
-Δεύτερον, οι Τούρκοι δεν ενόχλησαν ούτε κάποιο άλλο σημείο της ΑΟΖ, αν εξαιρέσει κανείς τις ανώδυνες διελεύσεις από τις «μύτες» των οικοπέδων 4 και 5.
Το μυστικό φαίνεται ότι αποκάλυψε ο κ. Μίτσελ, ο οποίος είναι φανατικός υποστηρικτής του αγωγού East Med, και ο οποίος φέρεται να είπε ότι οι προειδοποιήσεις που «πιάνουν τόπο» γίνονται μυστικά και οπωσδήποτε όχι δημόσια.
Όπως καταλαβαίνει ο καθένας, εάν η προειδοποίηση γινόταν δημόσια, αυτό θα ερέθιζε τους Τούρκους και οι Αμερικανοί δεν θα υπηρετούσαν τον σκοπό τους, που ήταν η απρόσκοπτη πραγματοποίηση της γεώτρησης στο οικόπεδο 10.
Οι Αμερικανοί θέλουν πάση θυσία, σε πρώτο στάδιο, να ολοκληρωθούν χωρίς αρνητικές εκπλήξεις, οι διαδικασίες για το Σκοπιανό, καθώς με τον τρόπο αυτό αποκλείονται εντελώς οι ρωσικές παρεμβάσεις, και σε δεύτερο στάδιο να υπογραφεί και η συμφωνία με την Αλβανία, που θα τελειώνει μία και καλή την μόνιμη αντιπαράθεση των Τιράνων και της Αθήνας, πάντοτε με ευθύνη των Αλβανών ηγετών.
Η Τουρκία είναι πλέον μία προβληματική κατάσταση και για την Αμερική, πόσο μάλλον για την Ελλάδα. Η πρόβλεψη είναι ότι η ένταση θα αυξηθεί και έχει τη δική του σημασία το γεγονός, ότι στη διάρκεια της συνάντησης του κ. Κατρούγκαλου με τον Μάικ Πομπέο συζητήθηκε το θέμα του casus belli. Και τέθηκε το ερώτημα, πως είναι δυνατόν η Αμερική να κλείνει τα μάτια στο σοβαρότατο αυτό ζήτημα…….
