Οι συνεδριάσεις των δημοτικών και τοπικών συμβουλίων πρέπει να γίνονται με τρόπο που σέβεται την αρχή της δημοσιότητας. Η δημοσιότητα των συνεδριάσεων και των αποφάσεων που λαμβάνονται σε αυτές σημαίνει ότι αυτές πρέπει να γίνονται κατά τρόπο ώστε να είναι δυνατή η πρόσβαση του κοινού σ’ αυτές, να λαμβάνονται αποφάσεις κατόπιν ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολόγησης και να δημοσιεύεται η γνώμη της μειοψηφίας που αντιτάχθηκε στις αποφάσεις των δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων.
Η δημοσιότητα των συνεδριάσεων των δημοτικών και τοπικών συμβουλίων υφίσταται καταρχήν όταν επιτρέπεται σε κάθε πρόσωπο χωρίς καμία διάκριση η προσέλευση στο χώρο που λαμβάνουν χώρα αυτές και δίνεται έτσι η δυνατότητα στους προσερχόμενους να καταστούν ακροατήριο.
Επιπλέον, υφίσταται όταν καθίσταται δυνατή η δημοσίευση των πρακτικών των συνεδριάσεων και όταν επιτρέπεται σε κάθε δημότη ή πολίτη να λάβει αντίγραφο των πρακτικών των συνεδριάσεων.
Σεβασμό στην αρχή της δημοσιότητας των συνεδριάσεων συνιστά και η υποχρέωση των συνεδριαζόντων μελών του δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου να αναπτύσσουν τις απόψεις του δημόσια λαμβάνοντας υπόψη έγγραφα και στοιχεία που προσκομίζονται στη συνεδρίαση και γνωστοποιούνται στους συμμετέχοντες σ’ αυτή μέλη του δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου.
Παράλληλα με το δικαίωμα των δημοτών ή πολιτών να παραβρίσκονται στις συνεδριάσεις του δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου υφίσταται και το δικαίωμα του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου να παρίσταται και να πληροφορεί το κοινό καθώς και ν’ ασκεί κριτική για τα πεπραγμένα των μελών του δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου.
Το πρόβλημα που άπτεται του δικαιώματος του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου για να παρίσταται στις συνεδριάσεις δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων και να πληροφορεί το κοινό αφορά στον πυρήνα της δημοσιότητας, και δη τόσο στο ζήτημα περί άμεσης δημοσιότητας, δηλαδή στο δικαίωμα να παρίστανται εκπρόσωποι του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου ως μέλη του ακροατηρίου των εν λόγω συνεδριάσεων όσο και στο ζήτημα περί έμμεσης δημοσιότητας δηλαδή να δημοσιοποιούν οι εν λόγω εκπρόσωποι του έντυπου και ηλεκτρονικού τύπου τις καταγραφές τους με μηχανικά μέσα των εν λόγω συνεδριάσεων επί σκοπώ να ασκείται μαζικά ο έλεγχος της δημόσιας εξουσίας από τους διοικούμενους.
Επί του προβλήματος αυτού, καταρχήν υπάρχει η αναμφισβήτητη άποψη ότι είτε πρόκειται περί άμεσης είτε περί έμμεσης δημοσιότητας, ο σεβασμός στην αρχή της δημοσιότητας σημαίνει ότι πρέπει στις συνεδριάσεις των δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων να αποφεύγεται η μυστικότητα.
Το σημαντικότερο μέσο αποφυγής της μυστικότητας είναι η υποχρέωση να διεξάγονται οι εν λόγω συνεδριάσεις σε χώρο δημόσιο και δη σε χώρο που επαρκεί για την παρουσία ακροατηρίου επιπλέον της παρουσίας των μελών του δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου.
Εφόσον αυτό συμβαίνει, και παράλληλα υφίσταται και τηρείται η υποχρέωση ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολόγησης και δημοσιεύεται η γνώμη της μειοψηφίας που αντιτάχθηκε στις αποφάσεις των δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων, τότε η αρχή της δημοσιότητας τηρείται.
Η έμμεση δημοσιότητα συνισταμένη στην δυνατότητα καταγραφής των συνεδριάσεων και περαιτέρω δημοσιοποίησης των καταγεγραμμένων επί σκοπώ μαζικού ελέγχου της δημόσιας εξουσίας μπορεί να συνιστά υπέρβαση του αναγκαίου μέτρου και να οδηγήσει σε αντίστροφα αποτελέσματα από αυτά που αποσκοπεί ο σεβασμός της αρχής της δημοσιότητας στις συνεδριάσεις δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων.
Η ηλεκτρονική μετάδοση των συνεδριάσεων δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων ελλοχεύει τον κίνδυνο να μετατραπούν αυτές σε εμπορικό προϊόν με σκοπό την αύξηση της ακροαματικότητας και έτσι να συντρέξει διαστροφή ή εκφυλισμός της έννοιας και του περιεχομένου της αρχής της δημοσιότητας.
Με την τηλεοπτική ή ηλεκτρονική αναμετάδοσή τους οι συνεδριάσεις των δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων καταργούν τη μοναδικότητα της διεξαγωγής τους εντός δημοτικού χώρου προσβάσιμου σε ακροατήριο. Κάποιος που μπορεί να δει τις συνεδριάσεις αυτές σε τηλεοπτικό ή ψηφιακό δέκτη δεν έχει κανένα λόγο να παραστεί σ’ αυτές ως μέλος του ακροατηρίου.
Με την τηλεοπτική ή ηλεκτρονική αναμετάδοση οι συνεδριάσεις αυτές αποκτούν χαρακτήρα θεατρικό επιρρεπείς στη σκηνοθετική ικανότητα του εκάστοτε που επεξεργάζεται το μαγνητοσκοπημένο ή καταγεγραμμένο υλικό. Έτσι, οι συνεδριάσεις αυτές μπορούν να εμφανιστούν ως διαφορετικές σε σχέση με το τι συνέβη σ’ αυτές πραγματικά υπό την επεξεργασία του σκηνοθέτη στη μονταζιέρα του καταγεγραμμένου υλικού.
Ο χρόνος και ο τρόπος με τον οποίο θα εστιάσει ο τηλεοπτικός φακός ή το μέσο της καταγραφής καθώς και τα σχόλια που θα προστεθούν στο καταγεγραμμένο περιεχόμενο κατά την επεξεργασία του μετά τη λήψη του μπορούν ν’ αποτελέσουν μέσο αλλοίωσης της εικόνας της πραγματικότητας που συνέτρεξε σ’ αυτές τις συνεδριάσεις, μπορούν να ανασυνθέτουν την πραγματικότητα ή να την εμφανίσουν μόνον εν μέρει και υποκείμενη στη βούληση του σκηνοθέτη του καταγεγραμμένου υλικού.
Η έλλειψη σχολαστικής ακρίβειας και νηφαλιότητας, η έλλειψη νομικής παιδείας, αλλά και η συνήθης βούληση χρήσης των καταγεγραμμένων από τηλεοπτικό ή άλλο φακό επί σκοπώ άσκησης αντιπολίτευσης σε συνδυασμό με το λαϊκισμό είναι σε θέση ν’ απομονώσουν το ουσιώδες από το επουσιώδες και να ασκήσουν κριτική αποσκοπώντας να μετατρέψουν μια δημόσια συνεδρίαση δημοτικού ή τοπικού συμβουλίου σε αντικείμενο «τοπικού δημοψηφίσματος» κλονίζοντας σοβαρά τη θέση των μελών του συμβουλίου και των αιρετών οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Κύριο γνώρισμα του δημοκρατικού πολιτεύματος είναι η άσκηση κριτικής και η δυνατότητα των διοικούμενων να την ασκούν λαμβάνοντας υπόψη τους τα πραγματικά περιστατικά και τις ειδικές περιστάσεις. Αυτό ισχύει και για τις δημόσιες συνεδριάσεις των δημοτικών και τοπικών συμβουλίων. Στη δημοκρατία οι κρίνοντες κρίνονται.
Η συνταγματική επιταγή για την προστασία του υπέρτατου αγαθού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, το δημοκρατικό δικαίωμα του δημότη και πολίτη για πληροφόρηση και η σύγχρονη αντίληψη για την αποστολή των αιρετών στην τοπική αυτοδιοίκηση που περιλαμβάνει και την εδραίωση της κοινωνικής ασφάλειας και ειρήνης οριοθετούν το πλαίσιο λειτουργίας της άμεσης και έμμεσης δημοσιότητας των συνεδριάσεων των δημοτικών και τοπικών συμβουλίων.
Η εντύπωση ότι η αλήθεια και το δίκαιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τη δημοσιότητα είναι βαθιά ριζωμένη όχι μόνο με τα συναισθήματα των ανθρώπων αλλά και με την ίδια τη φύση των πραγμάτων.
Αρκεί να μπορεί να εξασφαλιστεί – με κάποιον μαγικό τρόπο – ότι το προϊόν της καταγραφής των δημόσιων συνεδριάσεων των δημοτικών ή τοπικών συμβουλίων, εφόσον η καταγραφή αυτή γίνεται νόμιμα, δεν θα αποτελέσει προϊόν που θα μετατρέψει την έμμεση δημοσιότητα σε εργαλείο άμεσου λαϊκισμού και χειραγώγησης με παραπληροφόρηση του κοινού επί σκοπώ αλλοίωσης της πραγματικότητας για την επίτευξη στόχων μικροκομματικού οφέλους και κοντόφθαλμης πολιτικής.
{jcomments on}
