Ο Νίκος Καζαντζάκης στα αποφθέγματα του για τον Πολιτισμό, λεει: «Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, κι' αυτές ,παίρνουν το μπόι του ανθρώπου που τις κουβαλάει».
Αλλού πάλι λεει: «Ότι δεν συνέβη ποτέ, είναι ότι δεν ποθήσαμε αρκετά».και ακριβώς εδώ θέλω να σταθώ.
Πάνε είκοσι χρόνια από το 1994 που ως Δημοτικός Σύμβουλος είχα την τιμή να διορισθώ Πρόεδρος του τότε Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Κηφισιάς.
Στη θέση αυτή παρέμεινα τέσσαρα χρόνια προσπαθώντας για το καλλίτερο, μέσα στα πλαίσια των δικών μου δυνατοτήτων και όσο μου το επέτρεπαν οι οικονομικές συνθήκες του Δήμου, που για το Πολιτιστικό ήσαν μονίμως ιδιαίτερα περιορισμένες μέχρι και απαγορευτικές για την υλοποίηση οιουδήποτε αξιόλογου σχεδίου η οράματος.
Και έτσι αισθάνομαι ότι παραμένουν τα πράγματα χρόνια τώρα και μάλιστα πρόσφατα ακόμη χειρότερα με την κρίση, παρ' όλες τις προσπάθειες των εκάστοτε επί κεφαλής των Πολιτιστικών μας δρώμενων που δυστυχώς παραπέμπουν άθελά τους βεβαίως, σε…..στρατιώτες με ανεπαρκέστατο οπλισμό.
Όμως πέρα από αυτά, μένω με την προσωπική μου άποψη ότι μέχρι σήμερα και από τον καιρό που ασχολήθηκα με τα Πολιτιστικά του Δήμου μας και που…..έρεε ακόμη άφθονο χρήμα, η Κηφισιά ουδέποτε απέκτησε Δήμαρχο που έδωσε την πρέπουσα σημασία στην αξία ενός προηγμένου η εμπνευσμένου Πολιτιστικού Κέντρου που και με την βοήθεια των υπαρχουσών πολιτιστικών δομών αυτής της εκπληκτικής πόλης μας, θα μπορούσε να κάνει θαύματα που δεν γίνανε ποτέ.
Μικρά θαύματα έγιναν και γίνονται μερικά κατά καιρούς από την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά αυτά δεν φτουράνε για να υψώσουν την αίγλη η την πολύτιμη έννοια της πρωτοβουλίας του Δήμου, όταν ο Δήμος είναι βασικά απών από αυτά για πολλούς και διάφορους λόγους.
Μπορεί το Πολιτιστικό κομμάτι του Καλλικρατικού νεοσυσταθέντος Νομικού Προσώπου να προσπαθεί, αλλά επιτρέψτε μου να θεωρήσω ότι η εξάρτησή του από το Προεδρείο του Νομικού τούτου Προσώπου όπου ήδη κατά συνήθεια ο/η Πρόεδρος κρατά και διοικεί βασικά το Αθλητικό τμήμα, είναι παντελώς ατυχής.
Άλλες οι απαιτήσεις γνώσεων ενός Πολιτιστικού, και φυσικά τελείως διαφορετικές οι απαιτούμενες για την διοίκηση ενός Αθλητικού .Και όμως στην προκειμένη περίπτωση, η επίσημη δομή της Διοίκησης του Ν. Προσώπου επιβάλλει στον Αντιπρόεδρο του Πολιτιστικού τμήματος, για κάθε ενέργεια να αναφέρεται στον Πρόεδρο σε κάθε περίπτωση. Πιστεύω ότι εδώ κάτι θα πρέπει να αλλάξει και μάλιστα σύντομα.
Ο επικεφαλής του Πολιτιστικού με σύμφωνη γνώμη και του Διοικητικού του Συμβουλίου, θεωρώ ότι πρέπει να αναφέρεται μόνον στον Δήμαρχο και σε κανέναν άλλον και μάλιστα θα έλεγα σε ειδικές και μόνο περιπτώσεις που θα καθορισθούν εκ των προτέρων.
Ένα άλλο θέμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί, είναι ότι Πολιτισμός και τα Πολιτιστικά, δεν είναι μόνο τα δρώμενα ενός Πολιτιστικού Κέντρου.
Πολιτισμός π.χ., είναι και η εμφάνιση της Πόλης, καθώς και η συμπεριφορά των κατοίκων και των εργαζομένων της Πόλης. Είναι ο σεβασμός που η Πόλη προσφέρει στους κατοίκους και οι κάτοικοι στην Πόλη. Και δυστυχώς φοβάμαι πως η βαθμολογία και των δύο πλευρών, παραμένει ιδιαίτερα χαμηλή.
Μιλάμε επί δεκαετίες τώρα για μια Κηφισιά που την ονομάσαμε ρομαντικά «Καλλίστη», την είπαμε «Αρχόντισσα» και δεν σκεφθήκαμε ποτέ, ότι πέρα από τα χαρίσματα της φύσης, τα παραδοσιακά κτίσματα στολίδια, τους πανέμορφους κήπους και άλλα όμορφα πράγματα που γίνανε από λίγους λάτρεις του προαστίου μας εδώ και πολλές δεκαετίες πρίν «μολυνθούν» οι άνθρωποι από την επέλαση της…..«προόδου», εμείς οι υπόλοιποι, άραγε, τι προσφέραμε σ' αυτόν τον ευλογημένο τόπο που κατηφορίζει ακάθεκτα στο έλεος ορισμένων αρπακτικών;
Και πρέπει να δεχθούμε νομίζω, πως οι εκάστοτε σχετικά πρόσφατες Δημοτικές Αρχές, προσθέσανε ελάχιστα για να λυτρωθούμε από την πολιτιστική κατρακύλα, ίσως όχι κατ' ανάγκη από αδιαφορία και άγνοια, που κι' αυτό παίζει, αλλά πιθανώς και από μειωμένη προσοχή στον τομέα του Πολιτισμού που κατά βάση αυτός προάγει μια πόλη και τις χαρίζει τον αέρα της ευημερίας, της φήμης και τελικά της προόδου.
Και μέσα σ' αυτές τις προσωπικές εκτιμήσεις, μου έρχεται στο νου ότι η βάση των όποιων πολιτιστικών δρώμενων, είναι βέβαια η αίθουσα του κάθε Δήμου όπου γίνονται οι διάφορες πολιτιστικές και όχι μόνον επίσημες και μη εκδηλώσεις.
Η Κηφισιά ατυχέστατα διαθέτει μια αίθουσα που δυστυχώς αντί να προβάλλει τον πολιτισμό και τους κόπους των όσων ασχολούνται με αυτόν, τον…..προσβάλλει και υποβιβάζει με πείσμα κάθε προσπάθεια των πολιτιστικών μας δημιουργιών στέλνοντας στον Καιάδα τούς κόπους όλων αυτών που αναγκάζονται να χρησιμοποιούν την τραγική αυτή αίθουσα.
Δηλαδή, με άλλα λόγια τον υποτυπώδη αυτό χώρο πολλαπλών χρήσεων στον οποία χρόνια τώρα, δεκαετίες ολόκληρες αναφερόμαστε ως Αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Κηφισιάς!
Ο Κολοκοτρώνης έλεγε: Καλλίτερα να μας ακούν παρά να μας βλέπουν!! Χρειάζεται αλήθεια μεγάλη τόλμη και φαντασία για να ονομάζεις αυτό τον κακόμοιρο χώρο ως Αίθουσα Πολιτισμού!!
Για να μή αναφερθώ σε λεπτομέρειες, υποθέτω ότι ο κόσμος κάτω από τα μουστάκια του θα γελάει με τα χάλια μας: Ένας επίπεδος χώρος με πρόχειρα κινούμενα καθίσματα όπου κάθονται φύρδην-μίγδην όσοι ταλαίπωροι προλάβουν και βρουν θέση στις πολύ πρώτες σειρές για να μπορούν κάπως να βλέπουν. Οι πιο πίσω βλέπουν μόνο τον μπροστινό τους!
Η ακουστική της αίθουσας για κλάματα και οι φωτισμοί για….λυγμούς! Οι θεατές το χειμώνα λόγω ελλείψεως γκαρνταρόμπας κουβαλάνε παλτά και γούνες και ομπρέλες που στάζουν στο πάτωμα που σιγά σιγά φουσκώνει μέχρι να καταστραφεί πλήρως.
Από καμαρίνια, υπάρχει στο υπόγειο του κτηρίου ένας αυτοσχέδιος ελάχιστος χώρος δίπλα στις τουαλέτες και όσοι δεν χωρούν εκεί φιλοξενούνται για τα μακιγιάζ και τις υπόλοιπες ετοιμασίες τους στα γραφεία της……πολεοδομίας της Κηφισιάς χρησιμοποιώντας για καθρέπτη, μικρά καθρεπτάκια που ενδεχομένως είχαν την πρόνοια να κουβαλήσουν από τα σπίτια τους!!
Μεγάλη πλάκα σας λεω. Με δυο λόγια, ρεζιλίκια για να γελάει και το παρδαλό κατσίκι!
Την εποχή που υπηρέτησα στο Πολιτιστικό είχα τη χαρά να επισκεφθώ μετά από ευγενική πρόσκλησή τους, αρκετές εγκαταστάσεις και αίθουσες πολιτιστικών κέντρων της Αττικής αλλά και της περιφέρειας γενικότερα.
Δεν θα διστάξω να σας καταθέσω δημόσια ότι η Κηφισιά η ονομαζόμενη συχνά «Καλλίστη», διαθέτει ένα από τα πιο φτωχά πολιτιστικά κέντρα που γνώρισα. Εγώ το θεωρώ άξιο εντροπής.
Ευτυχώς που η πόλη μας διαθέτει μερικούς αξιόλογους πολιτιστικούς χώρους οι οποίοι ευγενικά προσφέρονται κατά καιρούς και μάλιστα συχνά αφιλοκερδώς από τούς ιδιοκτήτες των, οι οποίοι συχνά μας ξεντροπιάζουν με την ευγενική απλόχερη συμπαράσταση τους.
Ας είμαστε λοιπόν ευγνώμονες στους ευγενείς αυτούς «διασώστες» όπως την Πινακοθήκη Κουβουτσάκη, το μουσείο Γουλανδρή, τό Ίδρυμα Λάτση, την Τράπεζα Πειραιώς, τους Αφούς Τσακαλάκη (cinemax) και βεβαίως σε όποιους άλλους ευπατρίδες αυτής της πόλης που κατά καιρούς μας ξελασπώνουν από τα τάρταρα της φτωχιάς αντιλήψεως μας περί ορθής πολιτιστικής φιλοσοφίας, της κατά τα άλλα ευπόρου – που λένε – περιοχής μας.
Μένω προσωπικά με την εντύπωση ότι η συμμετοχή των κατοίκων στο Πολιτιστικό έργο της πόλης, η οικονομική και η προσωπική, είναι πολύ περιορισμένη, και ίσως οφείλεται στο ότι μέχρι σήμερα δεν έγινε ποτέ από πλευράς Δημοτικής αρχής μια εκστρατεία προσέγγισης των κατοίκων της πόλης μας για να έρθουν να συστρατευτούν μαζί με τούς παράγοντες του Πολιτιστικού μας σε μια προσπάθεια καλλίτερης γνωριμίας και γιατί όχι και συνεργασίας.
Σήμερα, εάν εξαιρέσει κανείς τις μεγάλες επιχειρήσεις της περιοχής μας στις οποίες γινόμαστε μόνιμα φόρτωμα για χορηγίες, οι υπόλοιποι κάτοικοι μεταξύ των οποίων πολλοί επώνυμοι και εύποροι – καλά να είναι οι άνθρωποι – δεν γνωρίζουν καν κατά που πέφτει το Δημαρχείο μας.
Δεν συμμετέχουν σε καμία πολιτιστική προσπάθεια του Δήμου μας και με δυο λόγια δεν τους απασχολεί καμία τοπικιστική δράση έξω από τα όρια της ιδιοκτησίας των.
Σε αυτούς τους ανθρώπους θα έπρεπε να απευθυνθούμε κάποτε με προσωπικές προσκλήσεις και επισκέψεις και να τους φέρουμε κοντά στα πολιτιστικά μας δρώμενα, εξηγώντας τους ότι και η δική τους υποστήριξη και συμμετοχή τους στην προσπάθεια που γίνεται να αναβαθμίσουμε τα Πολιτιστικά του Δήμου Κηφισιάς, μπορεί να είναι καθοριστική.
Να μην μας διαφεύγει, ότι υπάρχει και μια άλλη κατηγορία ανθρώπων που δυστυχώς παρακολουθούν ορισμένα πολιτιστικά και καλλιτεχνικά δρώμενα τύπου «Must»,…μόνο σε «αναγνωρισμένους» Ναούς τέχνης όπως π.χ. το Ηρώδειο, το Μέγαρο Μουσικής, τα διάφορα Μουσεία, άντε και τη Λυρική Σκηνή και άντε και συγκαταβατικά και την αίθουσα «Παρνασσός» που λεει ο λόγος.
Συχνά σ' αυτές τις εμφανίσεις πέρα από τους όσους όντως έχουν γνώση του τι πάνε να δουν, υπάρχουν και πολλοί όπου πρωτεύοντα ρόλο γι' αυτούς έχουν τα διάφορα συμπλέγματα που κουβαλάνε.
Συμπλέγματα εμφάνισης που συνοδεύεται συχνά με μοντελάκια η αντίστροφα με έντονα ψευτοκαλλιτεχνική τάχα αμελή ενδυμασία, κάτι σαν στολή κουλτούρας!
Πολλοί από αυτούς ίσως δεν ξεχωρίζουν τον Μότσαρτ από τον Τσιτσάνη η τον Μαρκέ από τον Θεόφιλο. Αυτά όμως δεν τους απασχολούν και εμάς απλά μας απογοητεύουν.
Με αυτές τις σκέψεις μου θέλω να μεταφέρω στους κατοίκους της πόλης μας, πως εάν γνώριζαν το πόσο πολύ θα συνέβαλαν, εάν με την παρουσία τους στήριζαν έστω και λίγο, τα τοπικά δρώμενα και συμμετείχαν στις τοπικές προσπάθειες, η συμβολή τους θα ήταν πολύτιμη.
Θα ήταν επίσης ιδιαίτερα εποικοδομητικό εάν κάποτε αντί να επικρίνουμε τόσο συχνά τις Δημοτικές προσπάθειες, να συμμετείχαμε στο να τις εμπλουτίζουμε και να τις βελτιώνουμε ο καθένας με την δυνατότητα του είτε οικονομικά είτε και με την παρουσία μας και μόνο.
Η αγάπη για την τέχνη και τον πολιτισμό γενικότερα, δεν είναι ανάγκη να περνάει από «Ναούς» και Παλάτια, και ούτε βέβαια από πασαρέλες και φωτεινές χλιδάτες εξέδρες.
Στη μουσική π.χ. αξιόλογο άκουσμα μπορεί να είναι και ο μετανάστης κιθαρίστας στην γωνιά του δρόμου και επίσης μια φωτισμένη προσφορά ποιότητας στον πραγματικά ευαισθητοποιημένο άνθρωπο μπορεί να γίνει και μια μισοσπασμένη φυσαρμόνικα στα χέρια ενός νέου που προσπαθεί με την ανθρώπινη μελωδία του να ακουμπήσει τους συνήθως αδιάφορους περαστικούς.
Και στα εικαστικά, το ίδιο: Μια προσωπογραφία με κάρβουνο που ζωγραφίσει η κοπελιά που τέλειωσε τη Σχολή Καλών Τεχνών, μπορεί να είναι έργο τέχνης που αξίζει να σταθείς και να το θαυμάσεις. Η παρουσία μας στο……Μέγαρο μουσικής και μόνο, ας μην είναι…..το μέσο της κοινωνικής μας καταξίωσης.
Η Τέχνη και ο Πολιτισμός δεν χρειάζονται αναγκαστικά ευμάρεια η επίδειξη. Χρειάζονται όμως οι αποδέκτες αυτών, να διαθέτουν ψυχικό πλούτο και βάσεις παιδείας για να μπορούν να αφομοιώνουν αυτές τις προσφορές.
Γράφοντας, ασφαλώς δεν «κομίζω γλαύκα εις Αθήνας». Αισιοδοξώ όμως και πιστεύω ότι η οποιαδήποτε συμβολή των κατοίκων στις τοπικές δραστηριότητες είναι πολύτιμη.
Ακόμη και η ανάγνωση του τοπικού τύπου όπως είναι π.χ. η «Κηφισιά» που αγκαλιάζει όλη τη ζωή της πόλης από χρόνια, μπορεί να γίνει αιτία να πληροφορούνται οι συντοπίτες για τα όσα που συμβαίνουν δημιουργικά και όχι μόνο, και να παρεμβαίνουν εποικοδομητικά όπου χρειάζεται.
Αυτό νομίζω ότι σημαίνει αγάπη και διάθεση αναβάθμισης του χώρου που ζούμε.
Και εάν είναι έτσι τα πράγματα και δεχόμαστε πως όλοι μαζί μπορούμε να προσφέρουμε πολλά, και εάν σκεφθούμε επίσης ότι Πολιτισμός και Πολιτιστικά πάνε μαζί, τότε μπορούμε να εκφράσουμε και την άποψη μας σε ότι αφορά στις ευθύνες και τις δράσεις ενός σύγχρονου πολιτιστικού φορέα στα πλαίσια ενός προοδευτικού Δήμου.
Πάντως πιστεύω ότι Πολιτισμός δεν πρέπει να είναι μόνο οι πολιτιστικές και οι πνευματικές δράσεις του αρμόδιου Δημοτικού φορέα. Ο Πολιτισμός κινείται και μέσα στα πλαίσια του τρόπου ζωής μας όπου ο κοινωνικός άνθρωπος ζει, καλώς εχόντων των πραγμάτων, με γνώμονα την πολιτισμένη συνύπαρξη του με τούς ανθρώπους, τα ζώα και τα πράγματα που τον περιβάλλουν.
Σκέπτομαι λοιπόν, πόσο φειδωλά – η εάν θέλετε – μέσα σε πόσο περιορισμένα όρια κινείται μέχρι σήμερα η πολιτιστική δραστηριότητα ενός Δήμου που κατά την εκτίμησή μου, το Πολιτιστικό του όργανο θα έπρεπε να αποκτήσει αρκετά ευρύτερες δικαιοδοσίες και κατά συνέπεια καθήκοντα.
Μεταξύ άλλων τότε, θα απολαμβάναμε πιστεύω και μια διαφορετική ποιότητα ζωής. Ισως εν προκειμένω να αρκεί να περπατήσει κανείς στην πόλη μας, για να πεισθεί άμεσα ότι διασχίζει τη χώρα των…..θαυμάτων!
Κατεστραμμένες σημάνσεις και πινακίδες ονομασιών των δρόμων, σπίτια χωρίς αριθμούς, ράμπες αναπήρων συνανθρώπων μας που καταλαμβάνονται από παρκαρισμένα αυτοκίνητα άλλων ζωοειδών συνανθρώπων μας, τσιχλό-φούσκες κολλημένες στους κορμούς δένδρων.
Συνάμα, φωναχτά λεξιλόγια της νέας γενιάς μας που αποκαλούν ο ένας τον άλλον ΜΑΛ….ΚΑ σχεδόν μετά από κάθε φράση. Κόπρανα ευγενών συνοδευόμενων σκύλων ράτσας που τα κοσμογυρισμένα αφεντικά τους τα αφήνουν να βρωμάνε στους δρόμους και τόσα και τόσα άλλα… «θαύματα» που μπορείς να καταγράφεις επί ώρες!
Αναφέρομαι σε πλήθος πολλών άλλων αχαρακτήριστων πράξεων που στιγματίζουν τον σύγχρονο πολιτισμό μας όπως είναι οι περισσότεροι γόνοι των Νεοελλήνων μας που δεν έμαθαν ποτέ από τους γονείς τους ότι πρέπει να σηκώνεσαι να δώσεις τη θέση σου σ' έναν γέροντα συνεπιβάτη σου που αγωνίζεται να κρατηθεί όρθιος.
Αλλά όμως αν το καλοσκεφτείτε, αυτός ο γονιός είναι ο ίδιος που παρκάρει αναίσθητα πάνω στο πεζοδρόμιο αναγκάζοντας τη Μητέρα με το καροτσάκι του μωρού να κατέβει στην άσφαλτο και να κινδυνεύει στο κυκλοφοριακό σφαγείο της πόλης.
Εκεί βέβαια στο σφαγείο της ασφάλτου το μόνο καλό είναι ότι…..γλιτώνουν η Μάνα και το παιδί από την πεζοπαγίδα – εννοώ το πεζοδρόμιο – και γλιτώνουν και από τα θαυματουργά κολονάκια που κατά χιλιάδες φυτρώνουν χωρίς κανένα λόγο (που λεει ο λόγος, και μην πάει ο νους στο κακό) μπροστά στον ανυποψίαστο διαβάτη.
Εν πάση περιπτώσει, όρεξη να' χεις να γράφεις και μη σας κουράζω περισσότερο.
Τα αναφέρω όλα αυτά γιατί πιστεύω ότι είναι θέματα και προβλήματα που θα έπρεπε να απασχολούν το Πολιτιστικό Κέντρο ενός Δήμου.
Εάν κανείς εμβαθύνει στις έννοιες αυτών των στοιχείων ίσως συμφωνούσε μαζί μου ότι μια ανάλογη δομή και επέκταση αρμοδιοτήτων του Δημοτικού πολιτιστικού φορέα της πόλης, πολλά θα μπορούσε να προσφέρει με στελέχη ικανά, μέλη του Διοικητικού του Συμβουλίου όχι επιλεγμένα με τους σταυρούς που πήρανε στις εκλογές αλλά με μέλη καταξιωμένα όσο το δυνατόν με σαφείς γνώσεις επάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο.
Ίσως τότε μπορέσει η ταλαίπωρη πόλη μας να αποκτήσει επί τέλους και μετά…..από μισό αιώνα, χώρους και ύφος πόλης που σέβεται τον εαυτό της.
Τότε μπορεί να βελτιωθούν οι ιστορικοί μας χώροι, να αναβαθμισθούν οι και να αλλάξουν οι σημερινές τοποθεσίες των μνημείων αγαλμάτων και ανδριάντων μας, μπορεί ίσως τότε να δημιουργηθεί και μια Δημοτική πινακοθήκη, ένα Λαογραφικό Μουσείο, μια αίθουσα διαλέξεων και σεμιναρίων.
Τολμώ να προτείνω και σειρά μαθημάτων κοινωνικής αγωγής και όχι μόνον, επίσης και μία συμβουλευτική ομάδα εκπαιδεύσεως γονέων, κλπ.κλπ.
Θα πρέπει νομίζω να περιέλθει στο Πολιτιστικό η πρωτοβουλία των κινήσεων σε ότι αφορά πολλά από τα έχοντα σχέση με την όψη της πόλης, την συμπεριφορά των κατοίκων και επαγγελματιών και των σχέσεων τους με την τοπική κοινωνία μας, την αρχιτεκτονική των Δημοσίων χώρων και την εμφάνιση ακόμη και διαφόρων πινακίδων και βοηθημάτων στους δρόμους, στα πάρκα και στους σταθμούς στα ΜΜΜ κ.οκ.
Φθάσαμε π.χ. να φυτεύουμε ……..μαχητικά αεροπλάνα σε πάρκα αναψυχής επειδή λεει το διέθεσε η Πολεμική μας αεροπορία στον Δήμαρχο μας που υπηρέτησε σ' αυτό το όπλο!!
Αυτό και άλλα τέτοια….πρωτότυπα θα πάψουν νομίζω να συμβαίνουν εάν το Πολιτιστικό αποκτήσει τις αρμοδιότητες, τις πρωτοβουλίες και τα βέτο που κατά τη γνώμη μου πρέπει.
Τα αποτελέσματα τότε εκτιμώ ότι θα είναι θεαματικά. Το Πολιτιστικό και οι πολιτιστικές δραστηριότητες ενός Δήμου δικαιούνται και αξίζει να έχουν εις το άμεσο μέλλον, πολύ πιο πλατιούς ορίζοντες πουν να χωρέσουν το όραμα!
{jcomments on}
