Το αριστούργημα του σπουδαιότερου Oλλανδού συγγραφέα της νεότερης γενιάς Άρνον Γκρούνμπεργκ «Τίρζα», σκηνοθετεί ο Κώστας Φιλίππογλου (Χάρτινα Λουλούδια, Historia de un amor ή τα Μυρμήγκια) στην πρώτη του συνεργασία με τον Στέλιο Μάινα και την Άννα Μάσχα.
Μαζί τους οι Γιωργής Τσαμπουράκης, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Τάσος Δημητρόπουλος, Ίριδα Μάρα.
Μια αλληγορική ιστορία για τα εγκλήματα του σύγχρονου Δυτικοευρωπαίου απέναντι στους συνανθρώπους του, τους απογόνους του και τους αδύναμους ανθρώπους του τρίτου κόσμου, δοσμένα με χιούμορ αλλά και απόγνωση σε ένα συγκλονιστικό έργο.
Ένας ήρωας που δεν μπορείς παρά να λατρέψεις, να πονέσεις και να γελάσεις με τις γκάφες, την αφέλεια αλλά και το πάθος του. Ένας ήρωας που φτάνει στα άκρα σε μια στιγμή και δεν μπορείς παρά να τον θεωρήσεις έναν ήρωα με σκοτεινές πτυχές στα όρια της κλασσικής τραγωδίας.
Η παράσταση παίζεται στο Θέατρο Ιλίσια από τις 11 Νοεμβρίου 2013 σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο με το «Δείπνο με φίλους» του Ντόναλντ Μάργκιουλις.
Μετάφραση: Ινώ Βαν Ντάικ – Μπαλτά
Σκηνοθεσία: Κώστας Φιλίππογλου
Καλλιτεχνική συνεργασία: Φρόσω Κορρού
Σκηνικά – κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Lost Bodies
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάρα Δαρμουσλή
Παίζουν: Στέλιος Μάινας, Άννα Μάσχα, Γιωργής Τσαμπουράκης, Ηλιάνα Μαυρομάτη, Τάσος Δημητρόπουλος, Ίριδα Μάρα
Η παράσταση τελεί υπό την αιγίδα της Ολλανδικής πρεσβείας
Το βιβλίο «Τίρζα, η Βασίλισσα του Ήλιου» του Άρνον Γκρούνμπεργκ κυκλοφορεί στα ελληνικά σε μετάφραση της Ινώς Βαν Ντάικ – Μπαλτά από τις Εκδόσεις Καστανιώτη στη σειρά «Συγγραφείς από όλο τον κόσμο»
Η υπόθεση
Ο Γέργκεν Χόφμέιστερ είναι ένας άνθρωπος φιλήσυχος και διακριτικός, ένας άνθρωπος που από ευγένεια δεν κάνει ερωτήσεις. Έχει δύο κόρες και εργάζεται ως επιμελητής σε γνωστό εκδοτικό οίκο.
Προσπαθεί να ζει ήρεμα, γιατί θεωρεί ότι η ησυχία είναι ευχάριστη για όλους. Πιστεύει ότι ο καθένας μπορεί να αγγίξει την ευτυχία, φτάνει όλοι να συνεργαστούν λιγάκι. Δε θέλει τίποτα από τη ζωή του, δεν έχει ιδέες, δεν έχει προσδοκίες, του φτάνει που είναι πατέρας.Η ελευθερία στα μάτια του, είναι κάτι το τρομακτικό, κάτι που οδηγεί στον εκτραχηλισμό. Κι ο εκτραχηλισμός οδηγεί στην καταστροφή.
Αγαπά τις κόρες του χωρίς εξάρσεις. Δεν τον νοιάζει που η σύζυγός του τον εγκατέλειψε για να ζήσει με τον νεανικό της έρωτα, καθώς θεωρεί ότι δεν τους παράτησε, αλλά ασχολήθηκε με την προσωπική της αυτοεκπλήρωση.
Δεν τον νοιάζει που εν μια νυκτί έχασε την περιουσία του. Αρκεί που έχει κοντά του τη βασίλισσα του ήλιου του, τη μικρή του κόρη Τίρζα.
Μια μέρα όμως όλα ανατρέπονται.
Η σύζυγος επιστρέφει και ο καινούριος φίλος της μικρής του Τίρζα μοιάζει σαν δυο σταγόνες νερό με τον Μωχάμετ Άτα, τον τρομοκράτη που έριξε τους δίδυμους πύργους. Η Τίρζα είναι πολύ ερωτευμένη.
Ο πατέρας της δεν την καταλαβαίνει, έχει καταργήσει τον έρωτα από μικρός, θεωρεί ότι ο φίλος της τη χρησιμοποιεί, αλλά την Τίρζα δεν τη νοιάζει, θεωρεί την αγάπη αμοιβαία χρήση, με σεβασμό.
Όταν η Τίρζα ανακοινώνει ότι φεύγει διακοπές στην Αφρική με τον μουσουλμάνο φίλο της, ο πατέρας αναστατώνεται. Όλα ξαφνικά αρχίζουν να πονάνε.
Αργά αλλά σταθερά το σύμπαν του Χόμφέιστερ αποδομείται, ο ίδιος αποδομείται, με τραγικά αποτελέσματα. «Το κτήνος» ξυπνάει. Προσφέρεται να τους μεταφέρει στο αεροδρόμιο και από εκείνη την στιγμή η μνήμη του χάνεται.
Γίνεται επιλεκτική.
Η Τίρζα δεν επικοινωνεί ποτέ και αυτός, μέσα στην απόγνωσή του, αποφασίζει να πάει στην Αφρική να τη βρει. Αυτό το ταξίδι στην Αφρική είναι μια επιστροφή στις ανθρώπινες ρίζες, ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Σιγά-σιγά το παζλ ολοκληρώνεται, οι μνήμες επανέρχονται, τα φαντάσματα του παρελθόντος ξυπνούν.
Ο συγγραφέας
Ο Άρνον Γκρούνμπεργκ γεννήθηκε το 1971. Εμφανίστηκε στα ολλανδικά γράμματα σε ηλικία 23 ετών , ακολούθησαν άλλα τέσσερα μυθιστορήματα (με γνωστότερο το «O Εβραίος Μεσσίας» το 2004) τα οποία γνώρισαν την αποδοχή κοινού και κριτικής.
Το 2006 δημοσίευσε την «Τίρζα» κερδίζοντας τα δύο σπουδαιότερα λογοτεχνικά βραβεία των Κάτω Χωρών, το ολλανδικό Λογοτεχνικό Βραβείο και το φλαμανδικό «Χρυσή Κουκουβάγια». Το 2000, με το ψευδώνυμο Μάρεκ βαν ντερ Γιαχτ, δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Η ιστορία της φαλάκρας μου» (μτφρ. Ινώ βαν Ντάικ-Μπαλτά, Eκδ. Καστανιώτη 2004), που γνώρισε επίσης μεγάλη επιτυχία.
Τα τελευταία χρόνια ζει στη Νέα Υόρκη και εναλλάσσει τη συγγραφική του δουλειά με μεγάλα ρεπορτάζ που κάνει σε διάφορες χώρες του κόσμου. Θεωρείται ο σπουδαιότερος Ολλανδός συγγραφέας της νεότερης γενιάς. Τα Χριστούγεννα του 2012 επισκέφτηκε για την ανάγκη ενός ρεπορτάζ την Θεσσαλονίκη.
Στον δρόμο της επιστροφής επισκέφτηκε την Αθήνα και του άρεσε πολύ: «Οι άνθρωποι είναι φιλικοί, το φαγητό είναι καλό, η αστική τάξη κάνει ότι καλύτερο μπορεί και οι ζητιάνοι είναι όσο ευγενικοί είναι και στην Νέα Υόρκη. Θα μπορούσα να μείνω εδώ. Υπάρχει κάτι στον αέρα που δεν θέλεις να χάσεις». Η επίσκεψη του αυτό τον μήνα εκτός από μια γνωριμία με την Αθήνα είναι και προετοιμασία για ένα νέο ρεπορτάζ.
Ο σκηνοθέτης
Ο Κώστας Φιλίππογλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965. Ξεκίνησε τις θεατρικές του σπουδές στην Αθήνα και συνέχισε την εκπαίδευσή του στο εξωτερικό με σπουδαίους δασκάλους και θεατρικούς οργανισμούς όπως το Théâtre de Complicité. Aπό το 1985 εργάστηκε ως ηθοποιός κυρίως με την ομάδα «Θέαμα» του Γιάννη Κακλέα και το «Θέατρο του Νότου» στο Αμόρε.
Από το 1999, δουλεύει κυρίως στο εξωτερικό με τη θεατρική ομάδα της Complicite, παίρνοντας μέρος στις παραστάσεις και τα εργαστήρια της ομάδας στη Μ. Βρετανία, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Από το 1997 έχει διδάξει υποκριτική και θέατρο τόσο στην Ελλάδα, ως επίκουρος καθηγητής στο θεατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών, όσο και στο εξωτερικό.
Από το 2010 έχει ιδρύσει στην Αθήνα, μαζί με τη συνεργάτιδά του Φρόσω Κορρού, το δικό του στούντιο υποκριτικής, όπου διδάσκονται οι τεχνικές του σωματικού δημιουργικού θεάτρου σε ηθοποιούς και σπουδαστές με προϋπάρχουσα θεατρική εμπειρία.
Από το 2003 σκηνοθέτησε πολλά έργα.
Θέατρο Ιλίσια: Παπαδιαμαντοπούλου 4 και Βασιλίσσης Σοφίας , τηλ. 210 7210045, 210 7216317. Στάση Μετρό: Μέγαρο Μουσικής.
Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη 21.15, Τετάρτη 18.15, Κυριακή 21.15.
Εισιτήρια: Δευτέρα, Τρίτη: 14 ευρώ – Τετάρτη: 12 ευρώ – Κυριακή: 16 ευρώ.
