Η άσκηση FRIZIS DAMAS, που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στην Πολεμική μας Αεροπορία και την αντίστοιχη του Ισραήλ, ξυπνά μνήμες από το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η άσκηση έλαβε το όνομα από τον Μορδεχάι (Μαρδοχαίο) Φριζή, τον Εβραίο συνταγματάρχη που πολέμησε απέναντι στους Ιταλούς και συμμετείχε στην επιτυχή προσπάθεια απώθησης του εισβολέα, ωστόσο έχασε τη ζωή του από πυρά της Ιταλικής αεροπορίας.
Σχετικά με την συμμετοχή των Ελλήνων Εβραίων στον πόλεμο, υπολογίζεται πως ήταν κοντά στους 13.000 όσοι έδωσαν τις μάχες τους, έχοντας πυκνώσει τις τάξεις του Ελληνικού Στρατού.
Φυσικά, ο μεγάλος ξεριζωμός υπήρξε στη Θεσσαλονίκη, όπου από τους 53.000 Εβραίους της πόλης, το 96% αυτών εστάλη στο Άουσβιτς και επέστρεψαν μόλις οι 1950 μετά τον πόλεμο.
Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία ορισμένων ιερέων που πρόταξαν ασπίδα για να προστατεύσουν τους διωκόμενους από το Γ’ Ράιχ Εβραίους.
Στη Θεσσαλονίκη, ο μητροπολίτης Γεννάδιος κατέβαλε προσπάθειες να διασωθούν οι εκχριστιανισμένοι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης και όσοι διέθεταν πλαστές βεβαιώσεις βάπτισης, ενώ στη Ζάκυνθο είχαμε το εκπληκτικό: Οι 275 Εβραίοι του νησιού επέζησαν από το Ολοκαύτωμα, χάρη στο μητροπολίτη Χρυσόστομο.
Όταν οι Γερμανικές αρχές κατοχής διέταξαν γραπτώς τον δήμαρχο να τους παραδώσει κατάλογο με τα ονόματα των Εβραίων του νησιού, ο μητροπολίτης Χρυσόστομος επέστρεψε τη διαταγή στους Γερμανούς με δύο ονόματα: Το δικό του και του Δημάρχου.
Με το νου να οδηγεί συνειρμικά στα όσα αφορούν το Ολοκαύτωμα των Εβραίων και στις θηριωδίες των Ναζί, η Πολεμική Αεροπορία έδωσε το «παρόν» στην άσκηση FRIZIS DAMAS, όπου διεξήχθησαν αποστολές αέρος-αέρος και προσβολές επίγειων στόχων εντός του FIR Τελ Αβίβ, ενώ πραγματοποιήθηκε και εναέριος ανεφοδιασμός εντός του FIR Λευκωσίας.
Η Πολεμική Αεροπορία συμμετείχε στην άσκηση με οκτώ (8) αεροσκάφη F-16 της 115 Πτέρυγας Μάχης, ενώ η Ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία με δύο (2) αεροσκάφη F-16, δυο (2) αεροσκάφη F-15I και δύο (2) αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού Β-707.
