Αν για κάποιους ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, αυτά για πόσο μπορεί να κρύψουν την αλήθεια; Η διαστρέβλωσή της στο όνομα μιας ιδέας μπορεί να μην τιμωρείται διά νόμου, τιμωρείται όμως από την ίδια την Ιστορία.
Ακόμη και οι σύγχρονοι της μάχης των Θερμοπυλών (480 π.Χ.) είχαν απορία σχετικά με την απόφαση του Λεωνίδα, γιατί επέμεινε να πεθάνει μαχόμενος. Η ανδρεία του ήταν σίγουρα μεγάλη (εξασφαλίζοντας και τη διατήρηση του ονόματός του στην αιωνιότητα), πλην όμως και μάταιη.
Οι περίφημοι ηθικοί νόμοι της Σπάρτης («ή ταν ή επί τας») και η υπερήφανη απάντηση του Λεωνίδα στον Ξέρξη («Μολών λαβέ») μπορεί να γαλούχησαν τους Έλληνες και να έγιναν πρότυπα μίμησης ακόμη και σε νεότερους καιρούς, δεν είναι όμως βέβαιο ότι ήταν απαραίτητα.
